راه حل های تستی را از کجا یاد بگیریم؟

در نظام آموزشی ما از همان ابتدا، ما دانش آموزان را با تست زنی درگیر می کنند. دبستان که بودیم برای آزمون تیزهوشان، در متوسطه اول همین طور و بعد از آن در متوسطه دوم می رسیدیم به غول مرحله آخر یعنی کنکور!

تستی بودن این آزمون ها و وجود جواب صحیح در بین گزینه ها، همواره باعث شده موضوعاتی تحت عنوان بخت و اقبال، تکنیک ها و هنر تست زنی، تست زنی بدون معلومات و … مطرح باشد.

آیا واقعا می توانیم بدون معلومات تست بزنیم؟ آیا می توانیم از گزینه ها برای رسیدن به جواب استفاده کنیم؟

واقعیت این است که جواب این سوال کاملا منفی یا کاملا مثبت نیست. حتما برای شما هم پیش آمده که در کلاس درس، معلم بعد از ارائه یک راه حل کامل، با یک راه جادویی سه گزینه را رد می کند و طی چند ثانیه به جواب صحیح می رسد. بنابراین قطعا راه های جانبی و اصطلاحا جاده خاکی هایی برای رسیدن به جواب وجود دارد.

حالا بیاید باهم یه سری از این راه حل های تستی رو ببینیم و بررسی کنیم آیا واقعا موفقیت در کنکور با این روش ها ممکنه؟!

انواع روش های تستی در کنکور

راه حل های تستی یا به عبارتی میانبر های حل سوالات چهارگزینه ای را خیلی سخت می توان طبقه بندی کرد، اما می خواهیم تا جای ممکن آنها را دسته بندی کنیم.

روش استفاده از گزینه ها

یکی از مهم ترین میان برهای حل تست های درس ریاضی استفاده از گزینه ها است. مثلا این تست رو ببینید. سوال شماره 128 کنکور سراسری سال 1398 رشته تجربی که مربوط به درس ریاضی و موضوع نامعادله هاست. خب هر موقع سوال نامعادله دیدید و در بین گزینه ها مجموعه جواب داده شده باشه، قطعا یکی از مهم ترین راه حل های تستی یعنی استفاده از گزینه ها، میتونه ارزش های خودش رو نشون بده.

در این تست، اگر جای X عدد 5 رو بذارید، نامعادله برقراره، پس گزینه های 2 و 4 رد میشن چون 5 داخل شون نیست. حالا اگر عدد -7 رو جای X بذارید، نامعادله بازم برقراره، پس گزینه 3 هم غلطه چون -7 رو داخلش نداره. پس گزینه 1 درسته. به همین راحتی!

روش عددگذاری

یکی از راه های بدردبخور در میان میانبرهای تستی، عددگذاریه. مثلا این تست رو ببینید که تست 141 کنکور رشته تجربی سال 91 در درس ریاضی است. خب محاسبات نسبتا زیادی داره که بتونیم به جواب برسیم، ولی در یک مسیر میانبر میشه کارهای دیگه ای هم کرد.

خب سوال گفته به ازای هر عدد طبیعی بزرگتر از 2؛ پس ما مثلا عدد 3 رو مثال میزنیم. اگر جای n عدد 3 رو بذاریم، حاصل میشه [5/3]-2[1/7] که خب به راحتی میشه عدد 3. پس بعضی موقع ها خیلی راحت میشه با عددگذاری از محاسبات طولانی فرار کرد.

نکته های تستی خفن!

گاهی میشه که وقتی وسط این همه درس و گرفتاری چند دقیقه ای برای نشستن پای تلویزیون پیدا می کنیم، یکی از این برنامه های کنکوری نظرمون رو جلب میکنه!

یک آقای خوش تیپ! میگه بچه ها میخوام بهتون بگم که کنکور اصلا سخت نیست! مثلا ممکنه عده ای این تست رو حل نکنن یا اینکه مدت زمان زیادی رو برای حلش صرف کنن، در حالیکه با دونستن این نکته خفن می تونید در چند ثانیه تست رو له کنید! (این ادبیات اون معلمه ست)

بعد این تست روی صفحه تلویزیون نمایش داده میشه:

126- جملات دوم و پنجم و دوازدهم از یک دنباله حسابی می توانند سه جمله متوالی از دنباله ای هندسی باشند. قدر نسبت دنباله هندسی کدام است؟

1)5/3                2)7/4                3)9/4                4)7/3

خب این اولین تست درس ریاضی رشته تجربی در کنکور سراسری سال 1392 بوده. اینجا اون معلم! ژست خفنی به خودش میگیره و میگه: بچه نکته رو داشته باشید:
هر موقع گفت سه تا جمله mام، nام  و kاماز ی  دنباله حسابی، سه جمله متوالی دنباله هندسی اند، قدرنسبت دنباله هندسی میشه: (k-n)/(n-m)
یعنی میشه: (12-5)/(5-2)=7/3 و گزینه 4!

اینجاست که با شور و نشاط اون معلمه ادامه میده که: اگه حال کردی موبایلت رو بردار و شماره ستاره فلان مربع رو بگیر و …

احتمالا توام حسابی حال میکنی و مامانت که از دست درصدهای پایین ریاضی ت حسابی کُفریه یه نگاهی بهت میندازه و میگه خوبه ها! بیا ازینا برات بخرم!

خب تا اینجا دیدیم که واقعا یک سری از تست های کنکور با راه حل های کوتاه و به اصطلاح تستی قابل حل هستند. اما حالا باید به چند تا نکته دقت کنیم:

• همه این روش ها درستن و کلکی در کار نیست، ولی مسئله اینجاست که این روش ها قابل اتکا نیستن! یعنی نمیشه به جای روش های اصلی فقط اونارو یاد گرفت. چرا؟
• مثلا توی تست 128 کنکور 1398 طراح میتونست به جای دادن مجموعه جواب در گزینه ها، طول بازه یا تعداد اعداد صحیح موجود در جواب یا … رو بپرسه (که بارها در کنکور اتفاق افتاده)؛ در این حالت دیگه این روش عددگذاری بدرد نمیخوره!
• یا مثلا توی تست 109 کنکور 93 طراح میتونه مجموع جواب ها در بازه ای مشخص رو بپرسه (که بارها در کنکور اتفاق افتاده)، بازم در این حالت میانبری نداریم برای حل سوال و باید کاملا عادی و از روش اصولی سوال رو حل کنیم.
• اگر کل سوالات کنکور رو در همین دهه 90 یا حداقل از سال 98 که کنکور نظام جدید برگزار شده بگردید، تعداد خیلی کمی از سوالات رو پیدا میکنید که میشه از روش های میانبر یا تستی، گزینه درست رو پیدا کرد. پس مطمئن باش که هر سال نهایتا کمتر از تعداد انگشتان یک دست، تستی پیدا بشه که راه تستی داشته باشه!

در واقع طراح های کنکور هم تازگیا حواسشون جمعه که تستا با راه های آبکی حل نشن!

• نکته های خفن لو میرن! یعنی چی؟ مثلا وقتی تست 126 کنکور 92 که با اون نکته به راحتی حل شد، مطرح میشه، کتابای کمک درسی پر میشه از همین نکته ای که ما گفتیم. بنابراین طراح کنکور هم که حواسش هست، این بار با یک تغییر کوچیک توی سوال کاری میکنه که اون فرمول کار نکنه و کسی که فقط فرمول رو بلده، کارش زاره…
• نکته دیگه ای که باید حواسمون بهش باشه اینه که این راه حل های تستی چون خاص هستن، ممکنه سر جلسه کنکور و در شرایط پر تنش و استرس جلسه اصلا به ذهن مون نرسن. در واقع روش های تستی، همان طور که گفتیم طبقه بندی خاصی ندارن. بنابراین لزومی نداره با دیدن یک مدل تست، راه خاص اون تست به ذهن تون برسه!

نتیجه گیری

حالا میخواهیم بگیم:

آیا ما نباید هیچ راه تستی رو یاد بگیریم؟

• قطعا جواب این سوال منفیه! در واقع ما سرجلسه کنکور یا هر آزمونی باید به هر روشی که میتونیم تست هارو حل کنیم. ممکنه در یک تست، راه اصولی رو بلد نباشیم و راه تستی اون سوال به ذهن مون برسه. بنابراین بد نیست که با راه های تستی هم آشنا باشیم.
• موضوع بعدی اینه که راه تستی باعث میشه ذهن مون باز بشه و کم کم خلاق بشیم و خودمون بتونیم مثل معلم مون راه های دوم و سوم برای حل سوال پیشنهاد بدیم.

ولی

باید همیشه برای همه مدل سوالات، راه حل اصولی و علمی رو یاد بگیریم (حتی اگر طولانی و طاقت فرسا باشه) و بعد از اون اگر راه تستی برای سوالی وجود داره، اونم یاد بگیریم.

حالا سوال اینجاست که:

راه حل های تستی را از کجا یاد بگیریم؟

قطعا یکی از مهم ترین روش ها برای یادگرفتن راه حل های اصولی و تستی، کتاب های کمک آموزشیه! خیلی بعیده دانش آموزی که داره برای کنکور آماده میشه کتاب تست تهیه نکرده باشه. در میان این همه کتاب تست، که انتخاب رو خیلی سخت می کنه، باید کتاب هایی رو پیدا کنیم که علاوه بر تست های متنوع و متعدد، درسنامه های خوب و کاملی داشته باشه که راه های اصولی و علمی سوالات رو بهمراه روش ها و نکته های تستی بهمون آموزش بده!

یکی از انتخاب های مناسب برای کنکوری ها کتاب های تست خیلی سبزه!

خیلی سبز، دارای چند دسته کتابه که برای مقاطع مختلف از دبستان تا کنکور به چاپ رسیده. انتشارات خیلی سبز پر از همین روش های علمی و تستی در کنار همه کی می تونید با خوندن درسنامه های اون همه رو یاد بگیرید!

برای خرید کتاب های خیلی سبز میتونید به سایت چی بخونم مراجعه کنید و خیلی راحت و سریع کتاب های خیلی سبز رو درب منزل تحویل بگیرید. بجنب، همین الان وقتشه!