خاطرات فوتبالی با یورگن کولر؛ مأمور مهار فان باستن و مدافع سابق بایرن مونیخ، یوونتوس و دورتموند

طرفداری | یورگن کولر (Jürgen Kohler) زاده شش اکتبر ۱۹۶۵ در شهر لامبشایم آلمان است. او در پست‌های دفاع میانی و دفاع راست بازی می‌کرد. کولر فوتبال را از تیم شهر زادگاهش، یان لامبشایم، در سال ۱۹۷۵ شروع کرد. او در سال ۱۹۸۲ به تیم‌های پایه والدهوف مانهایم پیوست و در سال ۱۹۸۳ به تیم اصلی این باشگاه منتقل شد. حضور کولر در تیم اصلی مانهایم، هم‌زمان با صعود این باشگاه به بوندسلیگا بود. او در هفته ۲۸ و دیدار برابر کایزرسلاترن، نخستین بازی خود را در ترکیب تیمش انجام داد. کولر تا پایان فصل در پنج مسابقه به میدان رفت و مهیای دومین فصل حضور در بالاترین سطح فوتبال کشورش شد. او در دومین فصل حضور در بوندسلیگا، دروازه باشگاه‌های شالکه و فرانکفورت را باز کرد و در ۲۷ بازی به میدان رفت. یورگن در فصل ۸۶-۱۹۸۵، یک گل در هفته پنجم بوندسلیگا برابر کایزرسلاترن و دو گل در مراحل یک‌هشتم و یک‌چهارم نهایی دی‌اف‌بی پوکال برابر هانوفر و لورکوزن زد. کولر یک فصل دیگر در مانهایم حضور داشت و در ۳۵ بازی، سه گل برابر شالکه، کایزرسلاترن و لورکوزن به ثمر رساند.

در سال ۱۹۸۷، این بازیکن با مبلغی معادل یک میلیون یورو به کلن پیوست تا خط دفاعی این باشگاه را تقویت کند. کولر در نخستین فصل حضور در کلن، بار دیگر موفق به گلزنی برابر شالکه شد تا به نوعی، «گربه سیاه» این باشگاه باشد. او در دیدار برابر وردربرمن نیز گلزنی کرد و به آمار ۳۲ بازی و دو گل رسید. کریستوفر دام، سرمربی وقت کلن، اعتقاد زیادی به این بازیکن داشت و او را به لیدر خط دفاعی تیمش تبدیل کرد. دام، کولر را بازیکنی می‌دید که توانایی بازی در همه‌جای زمین را دارد. این بازیکن، یک فصل دیگر در جمع بزها حضور داشت و در ۳۵ بازی فصل به میدان رفت. او در این مسابقات، موفق به ثبت پاس گل در یک مسابقه شد و نخستین بازی در مسابقات اروپایی را با جام یوفا تجربه کرد. بایرن مونیخ در سال ۱۹۸۹، تصمیم گرفت تا کولر را به اسکواد خود اضافه کند و برای این مهم، هزینه‌ای در حدود ۳.۱ میلیون مارک آلمان را در نظر گرفت. او از کودکی، آرزوی بازی در بایرن مونیخ را داشت و برای رسیدن به این آرزوی خود، تلاش‌های بسیاری را انجام داد. کولر در فصل نخست حضورش در بایرن، بازیکن ثابت خط دفاعی این باشگاه بود اما از هفته هفتم تا ۱۳، به دلیل مصدومیت، از ترکیب تیمش دور شد؛ با این وجود، او پس از بازگشت به زمین، دوباره در ترکیب ثابت قرار گرفت و آمار ۳۵ بازی و دو گل را به ثبت رساند. دو گل او در نیمه دوم فصل برابر اشتوتگارت و وردربرمن، به ثمر رسید. قهرمانی در بوندسلیگا و بازی تا مرحله نیمه نهایی جام باشگاه‌های اروپا، از تجربیات این فصل کولر با باواریایی‌ها بود.

درخشش کولر در خط دفاعی بایرن مونیخ، در فصل ۹۱-۱۹۹۰ نیز ادامه داشت. ابتدا، این بازیکن در قهرمانی بایرن در سوپرکاپ آلمان برابر کایزرسلاترن گلزنی کرد و در ادامه فصل، دروازه تیم‌های مونشن گلادباخ، فرانکفورت (دو بار) و واتنشید را باز کرد. حاصل این فصل کولر در بایرن، ۳۸ بازی، پنج گل و یک پاس گل بود. یوونتوس در تابستان ۱۹۹۱، پس از خرج‌های زیادش برای تقویت خط حمله، نقشه‌های زیادی برای پست‌های دفاعی تیمش داشت. تارگت مهم یوونتوس برای تقویت خط دفاعی، یورگن کولر آلمانی بود که در بهترین فرم فوتبالی خود در بازی‌های ملی و باشگاهی قرار داشت. بانوی پیر برای جذب کولر، ۸.۵ میلیارد لیر هزینه کرد. کولر از همان هفته نخست سری‌آ در ترکیب یوونتوس برابر فیورنتینا قرار گرفت و تا پایان فصل نخست که با گلزنی‌اش برابر باری، آسکولی و ورونا همراه بود، آمار ۳۴ بازی و سه گل را ثبت کرد. او با خلق و خوی مناسب خود، دل هواداران تیمش را ربود و مرد محبوبی در سکوهای یوونتوس بود. کولر در فصل ۹۳-۱۹۹۲، ستون خط دفاعی یوونتوس در راه قهرمانی جام یوفا بود؛ این بازیکن به جز دیدار برگشت نیمه نهایی، در تمامی مسابقات جام، به صورت فیکس بازی کرد و موفق به گلزنی برابر آنورتوسیس و بنفیکا در مراحل نخست و یک‌چهارم نهایی شد. آمار کلی فصل کولر، ۴۷ بازی، چهار گل و سه پاس گل بود. او دو فصل دیگر در بانوی پیر حضور داشت و به آمارهای ۳۵ بازی و چهار گل در فصل ۹۴-۱۹۹۳ و ۲۹ بازی و دو گل در فصل ۹۵-۱۹۹۴ رسید. کولر بازی‌های پایانی فصل ۹۵-۱۹۹۴ را به دلیل مصدومیت زانو، از دست داد. 

کولر که در فصل ۹۵-۱۹۹۴، بار دیگر به همراه یوونتوس تا مرحله فینال جام یوفا پیش‌روی کرده بود، در دیدار نیمه نهایی این تورنمنت برابر دورتموند، درخشش قابل توجهی داشت و در بازی رفت، موفق به باز کردن دروازه این باشگاه شد. طولی نکشید که پس از جدایی از یوونتوس، زنبورها در نقل و انتقالات تابستانی ۱۹۹۵، کولر را با مبلغی معادل ۲.۶ میلیون یورو خریداری کرد. این بازیکن در تیم اوتمار هیتسفلد، نقشی کلیدی داشت و توانست تا با عملکرد موفقش در خط دفاعی، به همراه دورتموند به قهرمانی بوندسلیگا و سوپرکاپ آلمان برسد. ۴۰ بازی، پنج گل و یک پاس گل، حاصل این فصل یورگن بود. تجربه غنی کولر در اروپا، از نقاط قوت دورتموند در راه قهرمانی لیگ قهرمانان فصل ۹۷-۱۹۹۶ بود؛ حضور در هشت بازی و گلزنی در مرحله گروهی برابر ویدز لودز لهستان، از جمله تأثیرات کولر در این مهم بود. او پس از عدم حضور در دیدار رفت مرحله نیمه نهایی برابر منچستر یونایتد، در دیدار برگشت بازی کرد و به فینالیست‌شدن تیمش کمک کرد. کولر در فینال این فصل لیگ قهرمانان اروپا، مجبور بود تا در برابر تیم سابقش، یوونتوس بازی کند. وفادارای کولر به تیم سابقش با بر گردن داشتن شال هواداری یوونتوس در این دیدار حساس، عیان شد؛ اگرچه کولر در آلمان برای این کارش، تحت فشار قرار گرفت اما وفاداری و احترام به خاطراتش در ایتالیا را در این عمل نشان داد. ۴۰ بازی، سه گل و یک پاس گل در این فصل به کارنامه کولر افزوده شد. کولر به مدت پنج فصل دیگر، زنبورها را همراهی کرد و به آمارهای ۳۴ بازی، چهار گل و دو پاس گل در فصل ۹۸-۱۹۹۷، ۳۲ بازی، دو گل و دو پاس گل در فصل ۹۹-۱۹۹۸، ۴۱ بازی، سه گل و دو پاس گل در فصل ۰۰-۱۹۹۹، ۳۰ بازی و سه پاس گل در فصل ۰۱-۲۰۰۰ و ۳۳ بازی، یک گل و دو پاس گل در فصل ۰۲-۲۰۰۱ رسید. دو قهرمانی در بوندسلیگا و جام حذفی آلمان، به همراه قهرمانی در لیگ قهرمانان اروپا، از افتخارات کولر در دورتموند بود. پس از صعود دورتموند به فینال جام یوفای فصل ۰۲-۲۰۰۱، کولر آخرین بازی دوران فوتبالش را در برابر فاینورد تجربه کرد؛ دیداری که با اخراج دقیقه ۳۱ او و نایب قهرمانی دورتموند، پس از شکست برابر فاینورد، همراه بود. او در سال ۲۰۰۲، از دنیای فوتبال خداحافظی کرد.

نخستین بازی ملی کولر برای تیم ملی آلمان، پس از تجربه کار در رده‌های سنی پایه، دیدار برابر دانمارک در سال ۱۹۸۶ بود. او خیلی زود به ترکیب ثابت آلمان در پست‌های دفاع میانی و دفاع راست رسید و پس از ثبت تک‌گل پیروزی‌بخش دیدار دوستانه برابر سوئیس در سال ۱۹۸۸، خود را به لیست نهایی کشورش برای یورو ۱۹۸۸ رساند. کولر در چهار بازی آلمان در این دوره یورو به میدان رفت و نخستین رویارویی خود با مارکو فان باستن، در نیمه نهایی این مسابقات تجربه کرد. شکست برابر هلند در نیمه نهایی، آلمان را از یورو حذف و کولر را در شروع دوئل‌های متوالی‌اش با مهاجم هلندی، بازنده کرد؛ این مدافع خوش‌فکر آلمانی، مأمور مهار فان باستن بود و در طول بازی، از عهده مسئولیت خود برآمد اما یک برخورد در محوطه جریمه میان این دو، منجر به اعلام پنالتی به سود هلند شد تا مقدمات حذف ژرمن‌ها فراهم شود. سپس نوبت به جام جهانی ۱۹۹۰ رسید که با نیمکت‌نشینی کولر در سه بازی ابتدایی جام شروع شد؛ او در ادامه و در مراحل حذفی به ترکیب اصلی رسید و این بار، مرد پیروز دوئل برابر فان باستن و هلندی‌ها در مرحله یک‌هشتم نهایی بود؛ کولر اگرچه بار دیگر با خطایش روی رقیب خود، یک پنالتی به آن‌ها داد اما در طول جریان بازی، اجازه حرکت موفقی را به فان باستن نداد.

حضور کولر در خط دفاعی آلمان، وزنه قوی این کشور برای قهرمانی جهان در این تورنمنت بود؛ کولر در چهار بازی نهایی جام، به صورت کامل بازی کرد و به حق، جام قهرمانی را بالای سر خود برد. او در یورو ۱۹۹۲ نیز حضور داشت و با حضور در پنج بازی کشورش، نایب قهرمانی آن را تجربه کرد. در ادامه، کولر یار ثابت ژرمن‌ها در جام جهانی ۱۹۹۴ بود و در پنج بازی آن به میدان رفت اما موفق به تکرار قهرمانی با کشورش نشد. در حالی که یورو ۱۹۹۶ با حضور فیکس کولر با بازوبند کاپیتانی برابر جمهوری چک شروع شد، این بازیکن در یک ربع نخست بازی، دچار مصدومیت شد و دیگر در این تورنمنت، موفق به حضور در زمین نشد. قهرمانی آلمان در یورو، اتفاقی بود که افتخارات ملی این بازیکن را غنی‌تر کرد. کولر با چهار بازی در جام جهانی ۱۹۹۸، دوران ملی خود را به پایان رساند؛ آخرین بازی ملی او، دیدار مرحله یک‌چهارم این تورنمنت برابر کرواسی بود که با شکست ۰-۳ آلمانی‌ها همراه بود. کولر با ۱۰۵ بازی ملی، دو گل و دو پاس گل، نامش را به باشگاه صدتایی‌های ملی رساند. کولر پس از پایان فوتبال به مربیگری روی آورد و در باشگاه‌های مختلفی کار کرد. 

از سری خاطرات فوتبالی روز

• آلبرتو تارانتینی؛ یاغی فرفری، خرگوش چابک و قهرمان بدون تیم جام جهانی ۱۹۷۸
• کلاس اینگسون؛ هافبک باکلاس سوئد ۱۹۹۴، از پیروزی در فوتبال تا شکست از سرطان
• اندی لینیان؛ از گل قهرمانی آرسنال با بینی شکسته تا لوله‌کشی
• آرشیو مطالب مرتبط