خاطرات فوتبالی با یوناس ترن؛ جانشین مارادونا در ناپل، مترونوم رم و معمار آرام تیم ملی سوئد
یوناس ترن، یکی از نامهای مطرح فوتبال سوئد در دهه ۹۰ میلادی بود که توانست به همراه این کشور به رتبه سوم جام جهانی ۱۹۹۴ برسد. او در ناپولی، چالش سخت جانشینی مارادونا را پذیرفت و در تیمهای بنفیکا، مالمو، رم و رنجرز نیز بازی کرده است.
طرفداری | یوناس ترن (Jonas Thern) زاده ۲۰ مارس ۱۹۶۷ در شهر فالکوپینگ سوئد است. او در پستهای هافبک مرکزی، دفاعی و نفوذی بازی میکرد. ترن که فرزند یک فوتبالیست به نام بو ترن بود، فوتبالش را از تیمهای پایه باشگاه وارناموی سوئد شروع کرد و در سال ۱۹۸۵ به تیم اصلی مالمو رسید. او در فصل نخست حضور در مالمو، بیشتر نیمکتنشین بود و در بازی برابر گوتنبرگ به نخستین بازیاش رسید. او تا سال ۱۹۸۹ در مالمو حضور داشت و علاوه بر ثبت آمارهای ۱۵ بازی و یک گل در فصل ۱۹۸۵، ۲۲ بازی و دو گل در فصل ۱۹۸۶، ۲۶ بازی و چهار گل در فصل ۱۹۸۷، ۲۴ بازی و دو گل در فصل ۱۹۸۸ و ۲۲ بازی و سه گل در فصل ۱۹۸۹، افتخاراتی چون قهرمانی در دو دوره لیگ و جام حذفی سوئد و سه دوره جام اینترتوتو را به دست آورد. او در میان سالهای همکاریاش با مالمو در سال ۱۹۸۸، مدت کوتاهی را به صورت قرضی در افسی زوریخ سوئیس سپری کرد و در شش بازی با پیراهن این باشگاه به یک گل رسید. درخشش ترن در مالمو، او را به جایزه گولدبولن سوئد در سال ۱۹۸۹ رساند.

در حالی که باشگاه بنفیکا در نقل و انتقالات تابستانی سال ۱۹۸۹ میلادی، در جستجوی یک هافبک خلاق و دونده بود، اسون گوران اریکسون، سرمربی وقت این باشگاه، هموطن خود یعنی یوناس ترن را به مقامات باشگاه پرتغالی پیشنهاد کرد. گفته میشود که در آن زمان، باشگاه پرتغالی برای جذب ترن، هفت میلیون کرون سوئد هزینه کرد. حضور بازیکنان دیگری از کشورهای اسکاندیناوی در بنفیکا، فضا را برای درخشش ترن مهیا کرده بود. ترن تا سال ۱۹۹۲ در بنفیکا حضور داشت و توانست به آمار کلی ۱۰۰ بازی و ۱۰ گل برسد. یک قهرمانی در لیگ برتر پرتغال، حاصل حضور این هافبک سوئدی در بنفیکا بود. بهترین نمایشهای این بازیکن با پیراهن بنفیکا در جام باشگاههای اروپای فصل ۹۰-۱۹۸۹ رقم خورد؛ جایی که ترن با حضور در ۹ بازی و گلزنی در مرحله نخست جام برابر دری سیتی، موفق به صعود به فینال اروپای این فصل به همراه بنفیکا شد. او در دیدار فینال برابر میلان، ۹۰ دقیقه بازی کرد.

نمایشهای خوب این هافبک سوئدی در مسابقات اروپایی، او را به بازیکن مورد علاقه باشگاههای مختلف ایتالیایی تبدیل کرد. بعد از رسوایی دوپینگ مارادونا، ستاره ناپولی در سال ۱۹۹۱، این باشگاه ایتالیایی در نقل و انتقالات تابستانی ۱۹۹۲، در جستجوی جایگزینی در قواره ستاره آرژانتینی بود. در کشاکش جستجوهای ناپولی، مدیران این باشگاه برای جانشینی فوق ستاره خود، یوناس ترن سوئدی را برگزیدند. در نهایت، وظیفه خطیر پر کردن جای خالی مارادونا، با هزینهای در حدود ۴۸ میلیارد لیر برعهده این شطرنجباز میانه میدان سوئدی گذاشته شد. نخستین بازی این بازیکن برای ناپولی، دیدار برابر برشا در هفته نخست سریآ بود. او در این فصل به آمار ۳۴ بازی و سه گل رسید. ترن، یک فصل دیگر در ناپولی حضور داشت و به آمار ۲۱ بازی و یک گل برابر پارما رسید. ترن در دوران حضورش در ناپولی، نظم خوبی به میانه میدان این باشگاه داده بود اما همواره عناوینی چون «جانشین مارادونا»، کار او را برای اثبات خود، سختتر میکرد. او برخلاف مارادونا که بازیکن تکنیکمحور و پرخبری بود، حال و هوای آرامی داشت و در پست هافبک، همانند یک معمار برای تیمش بازی میکرد.

سیاستهای نقل و انتقالاتی ناپولی در سال ۱۹۹۴، منجر به فروش ترن به رم شد تا بخشی از مشکلات مالی باشگاه معروف بندر ناپل، برطرف شود. نخستین بازی این بازیکن برای رم، دیدار برابر فوجیا در هفته نخست سریآ بود. او در فصل نخست حضور در رم، خیلی در ترکیب این باشگاه حضور نداشت و در نهایت به آمار ۱۶ بازی و یک پاس گل رسید. این بازیکن سوئدی در دومین فصل همکاری با گرگها، توانست عملکرد بهتری را داشته باشد و در ۲۵ بازی به یک گل و دو پاس گل برسد. گلزنی برابر تیم سابق یعنی ناپولی، دراماتیکترین لحظه این بازیکن در رم بود. ترن یک فصل دیگر در پایتخت ایتالیا حضور داشت و به آمار ۲۸ بازی، دو گل و یک پاس گل که شامل گلزنی برابر فوجیا و آتالانتا میشد، رسید. هواداران رم در برخی انجمنهای طرفداری خود، این بازیکن سوئدی را «مترونوم میانه میدان» خود میدانستند. او در سال ۱۹۹۷، رم را به مقصد رنجرز اسکاتلند ترک کرد. پیشنهاداتی از سوی لیورپول و آرسنال نیز به این بازیکن سوئدی رسیده بود اما او ترجیح داد تا در اسکاتلند به ماجراجوییهایش ادامه دهد. ۲۸ بازی و چهار گل در فصل ۹۸-۱۹۹۷ و دو بازی در فصل ۹۹-۱۹۹۸، حاصل عملکرد ترن در رنجرز بود. او با گلزنی به سلتیک در هفته ۳۲ فصل ۹۸-۱۹۹۷، در میان طرفداران رنجرز به یاد آورده میشود. او پس از یک مصدومیت سنگین در سال ۱۹۹۹، تصمیم گرفت تا به فوتبالش پایان دهد و به ماجراجوییهای دیگری بپردازد.

ترن که پیش از حضور در تیم ملی بزرگسالان سوئد، در تیم زیر ۲۳ سال کشورش حضور داشت، در دیدار سال ۱۹۸۷ این کشور برابر آلمان به نخستین بازی ملی خود رسید. حضور در المپیک ۱۹۸۸، تجربه مهمی در کارنامه ملی ترن بود. او در نخستین بازی المپیک برابر تونس، در دقیقه ۷۳ از زمین بازی اخراج شد و به جز این بازی، فقط در مرحله یکچهارم نهایی این جام برابر ایتالیا بازی کرد. او سپس عازم جام جهانی ۱۹۹۰ شد و در نخستین بازی سوئد برابر برزیل، بازوبند کاپیتانی کشورش را بر بازو بست و موفق به ثبت پاس گل برابر سلسائو شد. او در دومین دیدار سوئد برابر اسکاتلند نیز بازی کرد و با همین دو بازی به تورنمنت پایان داد. او در ادامه ماجراجوییهای ملی خود به یورو ۱۹۹۲ رفت و موفق به بازی در مرحله نیمه نهایی این جام شد. ترن در این تورنمنت به حضور در چهار مسابقه رسید و در سه مسابقه آن، بازوبند کاپیتانی را بر بازو بست. جام جهانی ۱۹۹۴، بهترین تجربه ملی ترن بود زیرا این بازیکن پس از دو پاس گل در دو بازی نخست کشورش برابر کامرون و روسیه، رتبه سوم جام را به همراه سوئد به دست آورد و در پنج بازی حضور یافت. اخراج در دیدار نیمه نهایی برابر برزیل، تلخترین سکانس ترن در این دوره از جام جهانی بود. او پس از دیدار سال ۱۹۹۷ برابر لتونی، دیگر در رده ملی دیده نشد و با آمار ۷۵ بازی، شش گل و شش پاس گل، بازیهای ملی خود را به پایان رساند. او پس از پایان فوتبال به مربیگری روی آورد و از این طریق به ورزش محبوبش نزدیک ماند.

از سری خاطرات فوتبالی روز
- فابریتزیو دی مائورو؛ از شروع فوتبال در رم تا گلزنی برابر این باشگاه با پیراهن لاتزیو
- روبرت پروسینچکی؛ زوتی کروات و آمیزهای از تکنیک و دود در رئال مادرید و بارسلونا
- مادیبو مایگا، مهاجمی که به دلیل هپاتیت، پرسپولیسی نشد؛ از درخشش در فرانسه تا پایان فوتبال در خاورمیانه




آخرین وضعیت سامان قدوس
افسوس تمام نشدنی اسطوره ایتالیا ؛ آن پنالتی نحس









