الساندرو نستا؛ ای‌کاش از یک نسل دیگر بودی

طرفداری | ۱۹ مارس مصادف است با سال‌روز تولد یکی از بهترین و البته قدرنادیده‌ترین مدافعان میانی تاریخ فوتبال: الساندرو نستا.

۴۹ سال پیش در چنین روزی، الساندرو نستا در رم ایتالیا به دنیا آمد. نستا در خانواده‌ای عاشق فوتبال و هوادار لاتزیو بزرگ شد. از همان کودکی، عشق به فوتبال در وجودش ریشه دوانده بود و اغلب اوقات خود را صرف بازی در کوچه‌های رم می‌کرد. با این حال، زندگی او در ابتدا با چالشی بزرگ همراه شد؛ در کودکی، پس از سقوط از سکوهای شیرجه، دچار مصدومیت شدید کمری شد. پزشکان به او توصیه کردند که برای بهبود سلامتی‌اش ورزش کند و همین موضوع، مسیر زندگی‌اش را به سمت فوتبال تغییر داد. پدرش که متوجه استعداد پسرش شده بود، او را در آکادمی لاتزیو ثبت‌نام کرد. نستا خیلی زود درخشید و توجه مربیان را به خود جلب کرد.

لاتزیو

همان‌طور که عنوان شد، نستا فعالیت حرفه‌ای خود را با لاتزیو آغاز کرد، تیمی که از کودکی آرزوی بازی در آن را داشت. او در سال ۱۹۹۳ اولین بازی خود را برای تیم بزرگسالان انجام داد و به سرعت به یکی از ارکان اصلی خط دفاعی این تیم تبدیل شد. در سال ۱۹۹۸، نستا بازوبند کاپیتانی لاتزیو را بر بازو بست و در فصل ۲۰۰۰-۱۹۹۹ نقش کلیدی در قهرمانی این تیم در سری آ ایفا کرد. او همچنین به لاتزیو کمک کرد تا جام حذفی ایتالیا و جام برندگان جام اروپا را فتح کند. نستا به دلیل محبوبیت و عملکرد درخشانش، حتی مورد احترام هواداران رقیب سنتی لاتزیو یعنی آاس رم نیز قرار داشت.

آث میلان

در سال ۲۰۰۲ و به دلیل مشکلات مالی لاتزیو، نستا مجبور به ترک این تیم شد و به میلان پیوست. این انتقال، آغاز دوران طلایی او بود. در میلان، نستا به همراه پائولو مالدینی و بعدها تیاگو سیلوا، یکی از مستحکم‌ترین خطوط دفاعی فوتبال اروپا را تشکیل داد. او در سیستم ۲-۵-۳ کارلو آنچلوتی، با تکل‌های بی‌نقص، بازی‌خوانی فوق‌العاده و توانایی بالایش در پوشش مدافعان دیگر، به یک ستون دفاعی تبدیل شد. نستا در طول ۱۰ سال حضور در میلان، دو قهرمانی در لیگ قهرمانان اروپا (۲۰۰۳ و ۲۰۰۷)، دو اسکودتو، و چندین جام دیگر از جمله سوپرجام اروپا و جام باشگاه‌های جهان را به دست آورد.

پایان دوران بازیگری

پس از ترک میلان در سال ۲۰۱۲، نستا به مونترال ایمپکت در لیگ MLS پیوست و یک فصل در آنجا بازی کرد. سپس در سال ۲۰۱۴ به چنایین هندوستان رفت و پس از یک دوره کوتاه، در همان سال از فوتبال خداحافظی کرد.

تیم ملی ایتالیا

نستا بین سال‌های ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۶، ۷۸ بار پیراهن تیم ملی ایتالیا را بر تن کرد. او در کنار فابیو کاناوارو، یکی از بهترین زوج‌های دفاعی تاریخ آتزوری را تشکیل داد. نقطه اوج دوران ملی او، قهرمانی در جام جهانی ۲۰۰۶ آلمان بود، هرچند مصدومیت در مراحل ابتدایی تورنمنت باعث شد نقش کمتری در آن موفقیت داشته باشد. نستا همچنین در یورو ۲۰۰۰ حضور داشت که ایتالیا در فینال مقابل فرانسه شکست خورد؛ شکستی که خودش آن را یکی از تلخ‌ترین لحظات زندگی‌اش توصیف کرده است.

دوران مربیگری

پس از خداحافظی، نستا وارد عرصه مربیگری شد. او ابتدا هدایت تیم‌هایی مانند پروجا و فروزینونه را بر عهده گرفت و در سال ۲۰۲۳ به عنوان سرمربی مونتزا در سری آ انتخاب شد. هرچند نستا هنوز به موفقیت‌های بزرگ دوران بازیگری‌اش در مربیگری دست نیافته، اما تجربه و دانش فوتبالی‌اش نویدبخش آینده‌ای روشن است.

قدرنادیده مثل نستا

الساندرو نستا بی‌تردید یکی از برجسته‌ترین مدافعان تاریخ فوتبال به شمار می‌رود، اما نکته‌ی شایان توجه آن است که وی در دوره‌ای بازی می‌:رد که مملو از مدافعان ممتاز و نام‌آور بود. این امر سبب شد که نستا به اندازه شایستگی‌های واقعی‌اش مورد تقدیر و توجه قرار نگیرد و در مقایسه با نام‌های بزرگ دیگر، کمتر در کانون توجه باشد. دوران اوج فعالیت نستا یعنی دهه‌های ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰ میلادی، هم‌زمان بود با حضور مدافعان برجسته‌ای چون پائولو مالدینی، فابیو کاناوارو، ریو فردیناند، کارلس پویول، و حتی بازیکنانی نظیر یاب استام و لوچو گونزالس. در ایتالیا، که خود زادگاه دفاع در فوتبال محسوب می‌شود، نستا با کاناوارو و مالدینی، دو چهره‌ای که به ترتیب برنده توپ طلا و کاپیتان افسانه‌ای میلان بودند، هم‌دوره بود. حضور این تعداد استعداد درخشان در یک نسل، توجهات را میان این ستارگان تقسیم می‌کرد و نستا، با وجود عملکرد بی‌نقص خود، اغلب در مرکز توجه قرار نداشت.

به عنوان مثال، فابیو کاناوارو در سال ۲۰۰۶ به دلیل نقش‌آفرینی برجسته‌اش در قهرمانی جام جهانی، موفق به کسب توپ طلا شد، در حالی که نستا نیز عضوی از همان تیم ملی ایتالیا بود و نقش مهمی در استحکام خط دفاعی آتزوری ایفا کرد؛ اما مصدومیت او در آن تورنمنت، فرصت درخشش بیشتر را از وی سلب نمود. همچنین، پائولو مالدینی با کارنامه درخشانش در میلان و شخصیت تأثیرگذارش، همواره نامی برجسته‌تر بود، حتی زمانی که نستا در کنار او در میلان حضور داشت و خط دفاعی را به اوج کمال رسانده بود. به همین ترتیب، ریو فردیناند در انگلستان و کارلس پویول در اسپانیا نیز با موفقیت‌های تیمی و ویژگی‌های شخصیتی خود، بخشی از توجهات را به سوی خویش جلب می‌کردند.

با این حال، نستا مدافعی استثنایی بود که ترکیبی از ظرافت و اقتدار را به نمایش می‌گذاشت. تکل‌های او به مثابه آثاری هنری بودند و توانایی‌اش در تحلیل بازی، مهاجمان حریف را ناکام می‌ساخت. او در تیم‌های لاتزیو و میلان نشان داد که نه تنها در دفاع، بلکه در بازی‌سازی و نجات تیم در لحظات حساس نیز مهارت دارد. اما از آنجا که در دوره‌ای طلایی و پرستاره فعالیت می‌کرد و خود نیز شخصیتی کم‌حاشیه داشت که به دنبال جلب توجه نبود، گاه ارزش واقعی‌اش آن‌گونه که شایسته بود، شناخته نشد. چنانچه نستا در دوره‌ای دیگر به میدان می‌رفت، شاید بیشتر مورد توجه قرار می‌گرفت و نامش، هم‌چون مالدینی یا کاناوارو، در هر گفت‌وگویی درباره برترین مدافعان به سرعت مطرح می‌شد. با این وجود، کسانی که بازی‌های او را تماشا کرده‌اند، اذعان دارند که وی نه تنها هم‌تراز با آن اسطوره‌ها بود، بلکه به دلیل سبک منحصربه‌فردش، الگویی زنده برای هر مدافعی در تاریخ فوتبال محسوب می‌شود. هرچند ستایش عمومی شاید همیشه به‌طور کامل حق او را ادا نکرده باشد، میراث وی در زمین بازی، غیرقابل انکار است.

مهارت‌های دفاعی برتر الساندرو نستا

*/