به بهانه درگذشت کریستوبال اورتگا، مرد تکباشگاهی مکزیکی؛ از تمجید ماریو زاگالو تا حضور در دو جام جهانی
طرفداری | کریستوبال اورتگا (Cristóbal Ortega) زاده ۲۵ جولای ۱۹۵۶ در شهر مکزیکو سیتی در کشور مکزیک است. او در پست هافبک تهاجمی بازی میکرد. کریستوبال فرزند کارگر کارخانه تولید کاغذ بود. او در شش سالگی با فوتبال آشنا شد و در تیمهای فوتبال محلات مکزیک بازی میکرد. اورتگا به مرور به صورت جدیتری وارد فوتبال شد و به عضویت تیمهای پایه باشگاه یونیون کوپا درآمد. این باشگاه از شاخههای باشگاه آمِریکای مکزیک در ردههای پایه بود.
باشگاه یونیون کوپا در سال ۱۹۷۳، در یک اردویی در برزیل شرکت کرده بود و برابر تیم جوانان فلامینگو قرار گرفت. به دلیل بحران مصدومیت در این باشگاه، اورتگا در ترکیب ثابت این باشگاه به میدان رفت. ماریو زاگالو سرمربی وقت برزیل، یکی از تماشاگران این مسابقه دوستانه بود زیرا میخواست استعدادهای نوظهور برزیلی را رصد کند. در این دیدار، اورتگا از تکنیکهای خاص خود استفاده کرد و بسیار درخشید. این درخشش، باعث شد تا زاگالو، بسیار این بازیکن را زیرنظر بگیرد. زاگالو پس از دیدن سبک بازی اورتگا، فکر میکرد که او یکی از بازیکنان برزیلی فلامینگو است که به صورت قرضی در مکزیک بازی میکند؛ از این رو از دستیارانش خواست تا پس از بازی، این بازیکن را پیش خودش بیاورند. زاگالو پس از صحبت با اورتگا متوجه شد که او یک بازیکن مکزیکی است و نمیتواند به تیم ملی برزیل دعوت شود. زاگالو به این بازیکن گفت که سبک بازی او کاملا برزیلیست و اگر برزیلی بود، عضوی از تیمش میشد.
پس از اردوی برزیل، اورتگا در سال ۱۹۷۴ به تیم اصلی آمِریکای مکزیک منتقل شد. او در سوم اکتبر ۱۹۷۴ در یک بازی جام حذفی برابر باشگاه سیوداد مادرو، نخستین بازی خود را برای آمِریکا به ثبت رساند. او در همین بازی نخست به هواداران تیمش نوید یک بازیکن بسیار فانتزیباز را داد. تماشاگران آمِریکا در این مسابقه، از قدرت و سبک دریبلینگ این بازیکن جوان، تعجب کرده بودند. این جوان بارها دفاع حریف را آشفته کرد و در یک صحنه نزدیک به گلزنی بود اما تیرک دروازه مانع از ثبت اولین گل در اولین بازی شد. او به ترکیب ثابت تیمش رسید و به مرور سطح خودش را به سطح ستارههای تیمش رساند.اورتگا در ابتدای فوتبالش در پست وینگر بازی میکرد اما پس از حضور سرمربی جدیدی با نام کارلوس رینوسو در آمِریکا، مجبور به تغییر پستش شد. او به پست هافبک نفوذی منتقل شد و توانست در این پست بازیهای بسیار خوبی را به نمایش بگذارد. در فصل ۸۳-۱۹۸۲، اورتگا تمام جوایز فردی لیگ برتر مکزیک را درو کرد و جایزه بهترین بازیکن فصل، بهترین هافبک و با اخلاقترین بازیکن را به افتخاراتش افزود. او تا سال ۱۹۹۲ در باشگاه آمِریکا بازی کرد و آمار کلی ۶۰۸ بازی، ۳۶ گل را به ثبت رساند. از افتخارات این بازیکن در تک باشگاه دوران حرفهای خود، شش قهرمانی لیگ برتر مکزیک، سه جام حذفی، سه قهرمانی جام قهرمانان کونکاکاف و دو جام اینتر آمریکانا بود. در سال ۱۹۹۲ و پس از اختلافاتی با سرمربی وقت آمِریکا، اورتگا از دنیای فوتبال خداحافظی کرد.
در رده ملی، این بازیکن در بازی مکزیک و بلغارستان در سال ۱۹۷۸، نخستین بازی ملی خود را برای تیم ملی کشورش به ثبت رساند. او در نخستین بازی ملی خود، به نخستین گل ملی رسید. اورتگا موفق شد در لیست تیم ملی مکزیک برای جام جهانی ۱۹۷۸ جای گیرد. او در بازی سوم مکزیک برابر لهستان، در ترکیب ثابت قرار گرفت و برای اولین بار در جام جهانی بازی کرد. او پس از جام جهانی ۱۹۷۸، مدتها به تیم ملی مکزیک دعوت نشد تا پیش از جام جهانی ۱۹۸۶، دوباره حضور در رده ملی را تجربه کند. بازی در چهار بازی دوستانه، اورتگا را بار دیگر مسافر جام جهانی کرد. او در جام جهانی ۱۹۸۶، در هیچکدام از بازیهای کشورش در ترکیب قرار نگرفت تا این جام جهانی، پایانی بر دوران ملیاش باشد. ۲۴ بازی ملی، چهار گل در تیم ملی مکزیک برای اورتگا به ثبت رسیده است.
اورتگا یکی از بازیکنان وفادار تاریخ فوتبال مکزیک است که ۱۸ سال به باشگاه آمِریکا وفادار ماند. او هیچگاه تیم مورد علاقهاش را ترک نکرد و پس از اختلاف با سرمربی تیمش در سال ۱۹۹۲، بدون فکر کردن به باشگاه دیگری، از دنیای فوتبال خداحافظی کرد. در مقطعی، باشگاه کروز آزول، پیشنهاد شش هزار پزو در ماه را به این بازیکن ارائه کرد اما او با دو هزار پزو، به کارش در آمِریکا ادامه داد. اورتگا اعتقاد داشت که با باشگاه آمِریکا، فوتبالیست شده و دیگر نمیتواند پیراهن این باشگاه را برتن نداشته باشد. او پس از پایان دوران فوتبال، در مربیگری حضور در تیمهای مختلفی را تجربه کرد و ابتدا کارش را در باشگاه لئون با دستیاری کارلوس رینوسو، سرمربی سابقش شروع کرد. اورتگا در چهار تیم به عنوان سرمربی حضور داشت و بیشتر دوران مربیگری خود را با سمت دستیار سپری کرد. او در دوم ژانویه ۲۰۲۵، پس از تحمل بیماری و جراحیهای متعدد، در ۶۸ سالگی درگذشت.
