خاطرات فوتبالی با محراب شاهرخی؛ مروارید سیاه پرسپولیس و مرد مظلوم فوتبال ایران
طرفداری | محراب شاهرخی، زاده ۱۲ بهمن ۱۳۲۲ در شهر سربندر است. او در پستهای دفاع چپ، هافبک میانی و دفاع راست بازی میکرد. او در ابتدا فوتبال را با حضور در مسابقات آموزشگاهی استان خوزستان شروع کرد و پس از بازیهای خوبش در این مسابقات، مورد توجه یکی از تیمهای خوزستانی قرار گرفت. شاهرخی در ۱۹ سالگی به باشگاه شنای اهواز پیوست و یک سال در این باشگاه حضور داشت. او سپس مورد توجه باشگاههای پایتخت قرار گرفت و در سال ۱۳۴۲ راهی شاهین تهران شد. حضور در شاهین، این بازیکن را پیش از تولد ۲۰ سالگی ملیپوش کرد. درخشش او در این باشگاه باعث شد تا به «بمب خوزستان» و «مروارید سیاه» ملقب شود.

او سه سال در شاهین حضور داشت و به همراه این باشگاه موفق به نایب قهرمانی در یک دوره از مسابقات باشگاههای تهران شد. یک اختلاف کوچک، باعث جدایی شاهرخی از باشگاه شاهین شد و این بازیکن در سال ۱۳۴۵ راهی باشگاه دارایی، دیگر باشگاه تهرانی شد. دارایی در آن زمان، یکی از تیمهای متمول لیگ بود و ستارگان زیادی را علاوه بر شاهرخی در تیمش داشت. نایب قهرمانی در مسابقات باشگاههای تهران، در دارایی نیز برای او تکرار شد. سه سال حضور در پیکان، پس از جدایی از دارایی، برای این بازیکن، قهرمانی در مسابقات باشگاههای تهران در سال ۱۳۴۸ و قهرمانی در جام دوستی همین سال را به همراه داشت.
شاهرخی در سال ۱۳۴۹ به همراه همبازیان سابقش در باشگاه شاهین که منحل شده بود، راهی باشگاه پرسپولیس شد. او پنج سال در تیم پرسپولیس بازی کرد و قهرمانی لیگ ایران در سال ۱۳۵۰ و جام تخت جمشید در سال ۱۳۵۲ را به همراه این باشگاه تجربه کرد. او در مسابقات قهرمانی باشگاههای آسیا در سال ۱۹۶۹ حضور داشت و در خط هافبک پرسپولیس برابر تیمهایی مثل توکیو اینداستریس ژاپن، پراک مالزی و مکابی تلآویو بازی کرد. در سال ۱۳۵۴، او نامهای را از باشگاه دریافت کرد که مضمون آن، عدم ادامه همکاری این باشگاه با خودش بود. او از نحوه جدایی خود بسیار دلگیر شده بود و با بغض، از تیم محبوبش جدا شد. شاهرخی دوست داشت با پیراهن سرخ پرسپولیس از فوتبال خداحافظی کند اما در نهایت، این خواستهاش محقق نشد. او پس از جدایی از پرسپولیس، یک سال در شهباز تهران که با حضور شاهینیهای سابق بنا نهاده شده بود، بازی کرد و در سال ۱۳۵۵، از دنیای فوتبال خداحافظی کرد.
اولین حضور محراب شاهرخی در تیم ملی ایران، در سال ۱۹۶۳ میلادی (۱۳۴۲ شمسی) رقم خورد که تیم ملی ایران در مسابقات انتخابی المپیک ۱۹۶۴ حضور داشت. اولین بازی تیم ملی ایران در این راه، جدال با پاکستان بود که در آن زمان، به واسطه حضور انگلیسیها در کشورشان، از کشورهای آسیایی پیشروی این ورزش بودند. شاهرخی در اولین بازی ملی خود برابر پاکستان به میدان رفت و با به ثمر رساندن یک گل و بازی خوبش، به پیروزی ۱-۴ ایران کمک شایانی کرد. شکست ۰-۱ ایران در بازی برگشت نیز نتوانست صعود به مرحله بعدی را تحت تاثیر قرار دهد. شاهرخی در پنج مسابقه ایران در چهارچوب مقدماتی المپیک به میدان رفت و از مردان مهم ترکیب ایران در راه صعود به المپیک ۱۹۶۴ توکیو بود. اختلافات بازیکنان شاهینی تیم ملی با رئیس فدراسیون وقت، منجر به اعتصاب آنها در راه حضور در المپیک و سپس محرومیت آنها شد و این امر، منجر به عدم حضور محراب شاهرخی در المپیک شد.
حضور در جام ملتهای ۱۹۶۸ که به میزبانی کشور ایران برگزار میشد، باعث شد تا محراب شاهرخی برای نخستین بار در یک تورنمنت ملی مهم بازی کند. او در ترکیب ثابت ایران در چهار مسابقه این تورنمنت قرار داشت و به همراه کشورش، به قهرمانی در این دوره دست یافت. تیم ملی ایران در این سال برای نخستین بار در تهران، قهرمانی در آسیا را تجربه کرد. نکته جالب این است که این دوره از جام ملتها، اولین حضور ایران در تاریخ این مسابقات بود که با قهرمانی آنها همراه بود. آخرین بازی ملی شاهرخی، در سال ۱۹۶۹ و پیروزی ۲-۴ ایران برابر پاکستان در جام عمران منطقهای رقم خورد و او با ۱۵ بازی ملی و یک گل، به کارش در رده ملی پایان داد. از جمله خصوصیات محراب شاهرخی در دوران بازیگری، سانترهای دقیق، نفوذهای مداوم و سرعت بازی او بود.

او پس از پایان فوتبالش، به مربیگری روی آورد و در ابتدا هدایت آخرین باشگاهش، شهباز را برعهده گرفت. او در سال ۵۳ شهباز را قهرمان دسته دوم و سال بعد قهرمان دسته اول باشگاه های تهران کرد. سپس او در سال ۵۵، شهباز را در لیگ تخت جمشید به مقام سوم رسانید. پس از نتایج نه چندان جالب پرسپولیس در سال ۱۳۵۶، شاهرخی به پرسپولیس بازگشت تا به خارج شدن این باشگاه از بحران کمک کند. بازگشت شاهرخی به پرسپولیس، همزمان با تحولات سیاسی ایران در سال ۱۳۵۷ و بعد از آن، جنگ ایران و عراق بود و این امر، باعث تعطیلی مسابقات فوتبال شد. او در سال ۱۳۵۶، پرسپولیس را به عنوان نایب قهرمانی لیگ رسانده بود و پیش از انقلاب ایران، به همراه تیمش در رده دوم لیگ تخت جمشید قرار داشت. پس از انقلاب، شاهرخی موفق به قهرمانی با پرسپولیس در جام اسپندی شد. شاهرخی یکی از افرادی بود که با تغییر نام «پرسپولیس»، پس از انقلاب، به شدت مخالفت کرد و اعتقاد داشت نام «پرسپولیس» باید زنده بماند. سپس در سال ۱۳۶۰، پس از برخی اختلافات درونی در باشگاه پرسپولیس، شاهرخی مجبور به کنارهگیری از ادامه حضور در این باشگاه شد و علی پروین، در خلال یکی از تمرینات، با همراهی چند بازیکن پرسپولیس، جانشین محراب شاهرخی شد. شاهرخی، نهمین سرمربی تاریخ باشگاه پرسپولیس بود.
محراب شاهرخی به جز فوتبال، در عرصه سینما نیز حضور داشت. او در سال ۱۳۵۵، در فیلم علفهای هرز به کارگردانی فرزان دلجو با تهیهکنندگی آرمان هوسپیان بازی کرد. نقش شاهرخی در این فیلم، کاراکتر «اسی» بود که به همراه سیامک (فرزان دلجو)، از راه دزدی، امرار معاش میکنند. سیامک که مجبور به حضور در خدمت سربازی بود، از پادگان میگریزد و به همراه «اسی» در خانه رفیقش ساکن میشود. در نهایت کاراکتر «اسی» با بازی شاهرخی، به دلیل ابتلا به سرطان، فوت میکند؛ اتفاقی که در زندگی واقعی نیز برایش رخ میدهد و او در ۱۲ بهمن ۱۳۷۱، در روز تولد ۴۹ سالگیاش، دار فانی را وداع میگوید. از مرحوم شاهرخی، به عنوان «نماد مظلومیت در فوتبال ایران» یاد میشود. پیکر مرحوم شاهرخی در ورزشگاه امجدیه سابق تشییع شد و در ضلع جنوب شرقی قطعه ۲۰ بهشت زهرا آرمید.















