خاطرات فوتبالی با تئوفیلو کوبیاس؛ جانشین پله، اسطوره فوتبال پرو و زننده بیشترین گل به تیم ملی ایران
طرفداری | تئوفیلو کوبیاس (Teófilo Cubillas)، زاده هشتم مارچ ۱۹۴۹ در شهر لیمای پرو است. او در پست هافبک تهاجمی بازی میکرد و توانایی بازی در مهاجم نوک و وینگر راست را داشت. او فوتبالش را در باشگاهی محلی به نام هوراکان بویز در سال ۱۹۴۹ آغاز کرد. کوبیاس پس از بازی دوستانه باشگاهش با آلیانزا لیما، یکی از بزرگترین باشگاههای پرو، به این باشگاه منتقل شد. او همزمان با بازی در تیم جوانان آلیانزا لیما، تحصیلات خود را ادامه میداد و به همراه باشگاهش در دو فصل به قهرمانی مسابقات جوانان پرو رسید. او در سال ۱۹۶۶ و در ۱۷ سالگی به تیم اصلی آلیانزا منتقل شد و در اولین فصل خود در این باشگاه، با ۱۹ گل آقای گل پرو شد. خط حمله باشگاه آلیانزا لیما در این سالها با ظهور کوبیاس و حضور چند بازیکن از جمله ویکتور زاگارا و خولیو بایرون، به غلطک سیاه (Rodillo Negro) معروف شد.
کوبیاس یکی از بازیکنان درخشان آلیانزا لیما بود و در فصل ۷۰-۱۹۶۹، با ۲۲ گل برای دومین مرتبه به آقای گلی لیگ برتر پرو رسید. او برای حضور در مسابقات مقدماتی جام جهانی ۱۹۷۰، مجبور به ترک تحصیل شد. او قبل از ترک تحصیل، در رشته حسابداری در دانشگاه ملی فدریکو ویارئال درس میخواند. کوبیاس به همراه باشگاه آلیانزا لیما در مسابقات دوستانه با بنفیکای خوزه بیو و بایرن مونیخ در دوران حضور بکن باوئر بازی کرد و ارزشهای خود را به اروپاییان نیز نشان داد. او هفت سال در آلیانزا بازی کرد و در مجموع آمار ۱۷۵ بازی و ۱۱۷ گل را ثبت کرد. کوبیاس، چهار فصل به عنوان بهترین بازیکن سال آلیانزا انتخاب شد.
در سال ۱۹۷۳ که کوبیاس در کشورش روزهای بسیار درخشانی را پیش رو داشت، رودی رایزدورف، میلیونر سوئیسی از طرف باشگاه بازل، پیشنهادی صد هزار دلاری به کوبیاس داد اما این بازیکن که میخواست همچنان در پرو باشد و در کشورش بازی کند، بعد از مخالفت شدید اولیه خود، مبلغ ۳۰۰ هزار دلار را به خیال آنکه از سوی میلیونر سوئیسی رد شود، درخواست کرد اما رایزدورف که به شدت شیفته بازی این بازیکن شده بود، بلافاصله با این مبلغ موافقت کرد تا کوبیاس با قراردادی به باشگاه بازل منتقل شود. کوبیاس در اولین بازی خود برای باشگاه سوئیسی گل زد تا بازل با تک گل او در هفته اول لیگ برتر سوئیس، باشگاه چنوا را شکست دهد. کوبیاس در هفته دوم نیز گلزنی کرد اما گلزنی بعدی او تا هفته نهم به تاخیر افتاد. کوبیاس به دلیل آب و هوای سرد سوئیس، حاضر نشد بیشتر از شش ماه با بازل ادامه دهد. هوگو سوتیل هموطن کوبیاس نیز در این سال، راهی بارسلونا شد تا کوبیاس نیز برای پیوستن به این باشگاه وسوسه شود.
پس از زمزمههایی مبنی بر جدایی این بازیکن از بازل، باشگاههایی مثل اسپورتینگ لیسبون، رئال مادرید و میلان برای جذب او اعلام آمادگی کردند اما رایزدورف، حاضر نبود بازیکنی که برای جذب او سختیهای زیادی کشیده است را به آسانی از دست دهد. سرانجام پورتو برای جذب کوبیاس وارد عمل شد و با پیشنهادی ۴۰۰ هزار دلاری، سران بازل را راضی به فروش او کرد. ۲۱ بازی و هشت گل، حاصل حضور این بازیکن در شش ماه نخستش در فوتبال اروپا بود. کوبیاس در پرتغال که آب و هوای معتدلتری داشت، عملکرد موفقی داشت و توانست سه فصل موفق را با پیراهن پورتو سپری کند. کوبیاس در پورتو به قهرمانی جام حذفی پرتغال در سال ۱۹۷۷ رسید و حقوقی بالاتر از اسطوره پرتغالیها، خوزه بیو داشت. او در ۱۱۰ بازی، ۶۶ گل به ثمر رساند و به بازوبند کاپیتانی پورتو رسید و یکی از محبوبترین بازیکنان باشگاه پرتغالی بود.
در سال ۱۹۷۷، کوبیاس به آلیانزا لیما بازگشت تا به همراه بازیکنان پرویی جدید این باشگاه، بار دیگر افتخارات جدیدی را تجربه کند. او یک فصل و نیم در باشگاه سابقش بازی کرد و با آنها به دو قهرمانی در لیگ برتر پرو رسید و در سال ۷۸-۱۹۷۷ با هفت گل، آقای گل لیبرتادورس شد. آمریکاییها در اواخر دهه هفتاد میلادی، تصمیم به سرمایهگذاری در لیگ برتر فوتبالشان گرفتند و کوبیاس نیز یکی از اهداف آنها برای بالاتر بردن سطح لیگشان بود. در سال ۱۹۷۹، باشگاه فورت لادردیل استرایکرز آمریکا که جرج بست، گری استنلی و یان کالاقان را جذب کرده بود، کوبیاس را نیز به ترکیب خود اضافه کرد تا این بازیکن پرویی همباشگاهی یکی از اساطیر فوتبال انگلستان یعنی جرج بست باشد. کوبیاس چهار سال در آمریکا حضور داشت و در ۱۳۹ بازی، ۶۵ گل زد. او در مسابقه با لس آنجلس آزتک، در هفت دقیقه هتتریک کرد و در سه دوره به همراه باشگاهش به نیمه نهایی پلیآف لیگ آمریکا صعود کرد.
او پس از پایان کارش در باشگاه لادردیل، با قراردادی به باشگاه دیگری از آمریکا به نام ساوت فلوریدا سان پیوست و در هفت بازی برای آنها، پنج گل زد. پس از تراژدی سقوط هواپیمای باشگاه آلیانزا لیما در سال ۱۹۸۷ که ۴۳ نفر از اعضای این باشگاه جان خود را از دست دادند، کوبیاس تصمیم به بازگشت به پرو گرفت و بار دیگر به آلیانزا پیوست. او در بازگشت کوتاهش به پرو در ۱۳ بازی، سه گل زد. بازگشت به فورت لادردیل و پیوستن به میامی شارکز، آخرین تجربیات کوبیاس در دوران بازی بودند و او در سال ۱۹۸۹ و در ۴۰ سالگی بازنشست شد. کوبیاس در برخی نظرسنجیها به عنوان یکی از ۵۰ فوتبالیست قرن انتخاب شده است. او یکی از کاملترین بازیکنان فوتبال در عصر خود بود.
اولین بازی کوبیاس برای تیم ملی پرو، در سال ۱۹۶۸ و شکست ۴-۰ پرو برابر برزیل به ثبت رسید. کوبیاس یکی از اعضای تیم ملی پرو در صعود به جام جهانی ۱۹۷۰ بود و خودش نیز توانست در این جام جهانی، اولین تورنمنت ملی مهم خود را تجربه کند. او در بازی اول پرو در این جام برابر بلغارستان یک گل، در بازی دوم برابر مراکش، دو گل و یک پاس گل و در بازی سوم برابر آلمان یک گل به ثمر رساند تا به همراه کشورش به مرحله حذفی جام جهانی صعود کند. در مرحله یکچهارم نهایی، پرو از برزیل با نتیجه ۴-۲ شکست خورد و گلزنی کوبیاس نیز نتوانست به کشورش در راه صعود به جمع چهار تیم نهایی کمکی کند. در کوپا آمریکای سال ۱۹۷۵، پرو در نیمه نهایی انتقام شکست جام جهانی را از برزیل گرفت و پس از سه بازی در فینال برابر کلمبیا، با پیروزی در بازی سوم با نتیجه ۱-۰ به قهرمانی کوپا آمریکا رسید. کوبیاس در این جام، شش بازی، دو گل و یک پاس گل را ثبت کرد و به اولین افتخار ملی خود رسید.
جام جهانی ۱۹۸۷ آرژانتین، تورنمنت ملی بعدی کوبیاس بود. او در دیدار اول پرو برابر اسکاتلند، دو گل زد و یک پاس گل داد تا کشورش با نتیجه ۳-۱ و درخشش او پیروز شود. در بازی دوم، هلند و پرو به تساوی بدون گل رسیدند و این بازیکن نتوانست دروازه لالههای نارنجی را باز کند اما در دیدار برابر ایران، کوبیاس هتتریک کرد و یک پاس گل داد تا پرو ۴-۱ ایران را در اولین ماجراجویی جهانیاش شکست دهد. کوبیاس با این عملکرد، یکی از بازیکنانی شد که به تیم ملی ایران بیشترین گل را زدهاند. در مرحله گروهی دوم این جام جهانی، پرو در هر سه بازی خود به برزیل، لهستان و آرژانتین باخت و کوبیاس نیز موفق به گل یا پاس گلی نشد تا کشورش از این جام جهانی کنار رود. جام جهانی ۱۹۸۲، آخرین تورنمنت ملی کوبیاس و آخرین بازیهای ملی او را در پی داشت. پرو در مرحله گروهی این جام حذف شد و کوبیاس نیز هیچ گلی در این جام جهانی به ثمر نرساند. او پس از بازی سوم پرو در این جام جهانی برابر لهستان، آخرین حضور ملی خود را تجربه کرد و با ۸۱ بازی ملی و ۲۶ گل، به کار خود در رده ملی پایان داد.
کوبیاس در سال ۱۹۷۸ به کفش نقرهای جام جهانی رسید و در تیم منتخب ستارگان جهان جای گرفت. او در سال ۲۰۰۰ به عنوان یکی از ۱۰۰ بازیکن برتر تمام دوران فوتبال انتخاب شده بود و نام او همواره در بین اهالی فوتبال مورد احترام است. پله در سال ۱۹۷۰ درباره کوبیاس گفته بود که او تنها کسیست که میتواند جانشینش باشد. ماریو کمپس آرژانتینی نیز از کوبیاس به عنوان شماره ۱۰ تماشایی یاد کرده بود. چیلاورت نیز اعلام کرد که الهامبخش او در ضربات ایستگاهی، کوبیاس بوده است.
