ایلکای گوندوعان؛ کاپیتان نسل دوران نوین آلمان

طرفداری | در تابستان ۲۰۰۶، ایلکای گوندوعان یک پسر ۱۵ ساله بود، آلمان میزبان جام جهانی بود، خورشید همیشه می درخشید و هرروز او درباره فوتبال بود.

اکثر مسابقات در یک پارک با هواداران محلی در زادگاهش گلزن‌کرشن در یک صفحه نمایش بزرگ با هزاران هوادار دیگر تماشا کرد. اکنون از آن دوران با وجود شکست ‌مقابل ایتالیا در مرحله نیمه نهایی به عنوان “sommermarchen” (افسانه تابستانی) در آلمان یاد می شود.

هجده سال بعد، گوندوعان کاپیتان آلمان است و این کشور میزبان یک تورنمنت بزرگ دیگر. مقایسه‌های زیادی با آن تابستان معروف شنیده‌ایم حتی اگر همه چیز خیلی تغییر کرده است.

پیش از بازی آلمان مقابل دانمارک، اتلتیک با گوندوعان در پایگاه تمرینی آلمان در هرتزوگناوراخ، نه چندان دور از نورنبرگ به گفتگو نشسته است.

صحبت های کاپیتان ترک تبار مانشافت شنیدنی است. والدین گوندوعان در ترکیه به دنیا آمدند. او در هسلر، یک منطقه کارگری کوچک در شمال غربی گلزن‌کرشن بزرگ شد، جایی که استخراج زغال سنگ، صنعت اصلی آن منطقه بود. او در تیم محلی SV Hessler 06 شروع به کار کرد. در میان هم‌تیمی‌هایش بچه‌هایی با پیشینه ترک، لهستانی، کرواتی و ایتالیایی وجود داشتند. 

از این رو او خیلی چیزها را خوب می‌داند؛ فاصله‌ها و تفاوت‌ها، بینش و تفکراتی که دنیایی فاصله دارند ولی اینک او کاپیتان تیمی است که روزی روزگاری، قیصر معروف، فرانتس بکن بائر پیشاپیش دیگران قدم به سوی میدان مبارزه برمی‌داشت. احترام گوندوعان جایز است؛ بحثی نداریم. او کاپیتان دوران مدرن، متنوع و چند فرهنگی آلمان است.

امیرحسین صدر  

۲۹ ژوئن ۲۰۲۴

گفتگوی گوندوعان با اتلتیک:

دو بازی اول بسیار خوب بود، به خصوص بازی اول در مقابل اسکاتلند که ۵-۱ به پیروزی رسیدیم. اما مقاومتی که در بازی آخر مقابل سوئیس نشان دادیم و در وقت اضافه گل تساوی ۱-۱ را به ثمر رساندیم بسیار مهم بود. بخشی از روند و پیشرفت ما بود، با وجود مشکلات تسلیم نشدیم. در چنین تورنمنتی، این برای جلو رفتن ضروری است.

هرچه بیشتر بازی می‌کنیم، بیشتر احساس می‌کنم با یکدیگر هماهنگ شده‌ایم. به هر حال، این تیم فقط طی چند ماه گذشته گردهم آمده است. اینطور نیست که سالها با این نفرات با یکدیگر بازی کرده‌ایم. ما در این مدت کوتاه قدم‌های بزرگی برداشتیم. مربی و کادرفنی وقتی سال گذشته این سفر را آغاز کردند، با شرایط بد خیلی خوب کنار آمدند. آنها تصمیمات هوشمندانه‌ای گرفتند که نتیجه داد.

در اوایل ژوئن، در نظرسنجی بحث‌برانگیز شبکه دولتی ARD آلمان، از ۱۳۰۴ نفری که سوال شد؛ آیا مانشافت باید تعداد بیشتری بازیکن سفیدپوست داشته باشد؟ بیست و یک درصد پاسخ مثبت دادند.

متعاقب آن از یوسوا کیمیش، هافبک آلمانی خواسته شد تا در مورد یافته‌های نظرسنجی انجام شده، اظهارنظر کند:

کاملاً نژادپرستانه. برای یک تلویزیون ملی دولتی، طرح چنین سوالی دیوانگی محض است.

هنگامی که روز بعد از ناگلزمان خواسته شد دراین‌باره اظهار نظر کند، او اظهارات کیمیش را «بسیار روشن و متفکرانه» خواند و ضمن تحسین آن افزود: 

من نیز این موضوع را به همین شکل می‌بینم. این سوال دیوانه‌کننده است.

در این مصاحبه، گوندوعان قبل از اینکه جواب خودش را بدهد، نفس عمیقی می‌کشد و لبخندی کنایه‌آمیز روی صورتش نمایان می‌شود چون برای او این مورد تازه‌ای نیست. گوندوعان، اولین بازیکن غیرسفیدپوست است که به طور دائم کاپیتان آلمان شد (مسوت اوزیل نیز بازوبند را بسته بود، اما کاپیتان رسمی تیم نبود).

نتایج آن نظرسنجی من را چندان شگفت‌زده نکرد. این فقط آلمان نیست. ما الان در تمام دنیا این نوع گرایش‌ها را داریم. صادقانه بگویم، فشار اضافی به من وارد نکرد. اما زمان طرح سوال، درست قبل از شروع مسابقات، کمی احساس ‌کردم کسی، در جایی، تلاش می‌کند دوباره میان تیم و مردم جدایی ایجاد کند.

این تیم در یورو ۲۰۲۴ به نظر من نماینده بسیار مناسبی برای آلمان است. بازیکنانی با سابقه مهاجرت در تیم عضویت دارند. این دقیقا همان چیزی است که آلمان مدرن امروزی درباره آن است. این مجموعه برای ما در تیم خیلی خوب کار می‌کند و بدون شک برای جامعه و مردم نیز بسیار خوب عمل می‌کند؛ اما حقیقت این است که همیشه به این راحتی نیست.

شخصا دیگر نیازی به صحبت در مورد آن ندارم، اما چیزهای زیادی را تجربه کردم، مجبور شدم در زندگی حرفه‌ای و زندگی هرروزه خود با آنها دست و پنجه نرم کنم. گاهی اوقات می‌خواهید کمی از خود محافظت کنید، ولی همه این وقایع شما را غمگین می‌کند. من با مردم در مورد آن زیاد صحبت کرده‌ام. خانواده، دوستان یا حتی هم‌تیمی‌ها. برخی از آن‌ها تجارب مشابهی را پشت سر گذاشتند. وقتی در مورد آن با این افراد صحبت می‌کنید، شما را به این افراد نزدیکتر می کند.

گوندوعان به عنوان کاپیتان در منچسترسیتی، تحت هدایت پپ گواردیولا هم خدمت کرده است و به همراه این تیم در فصل ۲۳-۲۰۲۲ به سه‌گانه دست یافت و سپس با انتقالی آزاد راهی بارسلونا شد.  فصل گذشته، او برخی را در اسپانیا با سخنان تند اما صادقانه خود در مورد عملکرد تیم محبوب کاتالان غافلگیر کرد. شخصیت صریحی دارد و هرگز نیت و قصد خود را برای تبدیل شدن به یک سرمربی پنهان نکرده است.

من دوست دارم در خط مقدم تیم قرار داشته باشم و باکی ندارم اگر مربی به من بگوید؛ ببین گوندو، تو در اینجا اشتباه کردی! می‌خواهم بهتر شوم، از اینکه به من گوشزد کنند ممنون آن‌ها هستم. باور کنید حتی اگر جلوی هم‌تیمی‌هایم باشد بهتر است، به‌خاطر اینکه آنها می‌بینند همه باید چگونه رفتار کنند و‌ معایب خود را بپذیرند.

خودم را بسیار بردبار می‌بینم. هر فردی ویژگی متفاوتی دارد و من این را بسیار دوست دارم. من در اندازه‌ای نیستم که بگویم همه باید مثل من فکر کنند زیرا من نیز با کامل بودن فاصله زیادی دارم. اما اگر صادق نباشید، پیشرفت شما متوقف خواهد شد. این تنها راه برای ادامه پیشرفت است. مدت‌هاست بدون فکر کردن و مشکلی برای آلمان بازی می‌کنم. من در زمین با هم‌تیمی‌هایم و در موقعیتم خیلی راحتم.

در منچستر سیتی، بسیار در این رُل، ایفای نقش کردم. با بارسلونا، در هر پستی که مورد نیاز بوده‌ بازی کرده‌ام، بنابراین با تغییرات زیاد در پست ها مختلف همه چیز کمی آشفته بنظر می رسید. من نیاز به تطبیق دائم داشتم. گاهی اوقات خوب بازی کردن به این معنا است که بدانید در کدام موقعیت بازی می‌کنید، چه کسی در اطراف شما بازی می‌کند و باید احساس راحتی در پست خود داشته باشید.

به خصوص در بازی با تونی کروس، من این آزادی را دارم تا در منطقه جلو منتظر بمانم، زیرا می‌دانی که توپ دیر یا زود از راه خواهد رسید. فقط تعداد انگشت‌شماری از بازیکنان فوتبال جهان کیفیت و آرامش او را روی توپ دارند. او عمدتا با وجود ثابت بازی کردن، کیفیت مشابهی دارد و این به تیم ما ثبات می دهد.

او بازی را می‌خواند، با توپ و بدون توپ به ما تعادل می‌بخشد و به بازیکنان دیگر مانند من آزادی بیشتری برای قرار گرفتن در موقعیت‌های خطرناک می‌دهد. بدون تونی، ممکن است شروع به بی‌تاب شدن کنید و شاید برای دریافت توپ به عقب بیایم. خوب همین وظیفه پستی که در آن قرار گرفته اید، نیست. اکنون می‌دانم که توپ خواهد رسید، فقط باید آماده باشم. این کار را بسیار آسان‌تر می‌کند

گوندوعان مملو از تمجید از لامین یامال ۱۶ ساله و هم‌تیمی خود در بارسلونا است:

او فقط ۱۶ سال دارد، حقیقتا دیوانه‌کننده است. اعتماد به نفسی که یامال با آن بازی می‌کند، باعث می‌شود همه چیز خیلی عادی به نظر برسد، اما وقتی با این سن و سال در سطح بالایی ظاهر می شود و به عنوان یک بازیکن کلیدی به یورو می‌آید، البته که چنین سنی طبیعی نیست. او بسیار متواضع است و از خانواده فروتنی می آید. پسر بسیار خوبی است. نمی‌توانستم بیشتر از این از او تعریف کنم. برای او آرزو می‌کنم که سالم بماند و به اوج فوتبال جهان برسد. پتانسیل و ظرفیتش را دارد.

دوره اقامت هفت ساله گوندوعان در سیتی به این معنی است که با وجود شروع بسیار بد انگلستان، کاپیتان آلمان، نیم‌نگاهی به آن‌ها دارد:

هرگز انگلیس را دست کم نگیرید. آنها در صدر گروه قرار گرفتند. در این نوع رقابت‌ها، این یک دستاورد عظیم است. کسب نتایج به شما اعتماد به نفس و انگیزه برای بازی‌های بهتر می‌دهد. ولی تورنمنت فقط در مورد یک چیز است؛ همیشه وارد مرحله بعدی شوید. شاید فقط فرانسه از نظر استعداد و پتانسیل تیمی مشابه داشته باشد. انگلیس همچنان در بین تیم های پرشانس کسب جام قرار دارد. در مراحل حذفی، تجربه زیادی دارند اما کاملا می توانم انتقادهای مبنی بر بهتر بازی کردن آن‌ها را درک کنم.

در مورد ما، شما می‌توانید ببینید که گرفتن نتایج مثبت چگونه تفاوت ایجاد می‌کند. حال و هوای آلمان در حال حاضر بسیار خوب به‌نظر می رسد و این فقط به این دلیل است که نتیجه گرفته‌ایم. نمی‌دانم با تابستان ویژه ۲۰۰۶ قابل مقایسه است یا نه. شاید نزدیک باشیم! امیدوارم شرایط به همین منوال ادامه پیدا کند، هر چه بیشتر و طولانی‌تر در مسابقات بمانیم، جو بهتری در سراسر کشور خواهیم داشت. همه ما بسیار خوشحالیم وقتی که می‌بینیم مردم و طرفداران، این خاطرات شورانگیز را خلق می‌کنند.