خاطرات فوتبالی با پائولو فوتره؛ مارادونای پرتغالی پورتو و اتلتیکو مادرید، از فینال اروپایی تا یک بازی برای میلان

طرفداری | پائولو فوتره (Paulo Futre) زاده ۲۸ فوریه ۱۹۶۶ در شهر مونتیژوی پرتغال است. او در پست‌های وینگر چپ، هافبک نفوذی و مهاجم دوم بازی می‌کرد. پس از شروع فوتبال در سال ۱۹۷۴، از باشگاه مونتیژو، پائولو در سال ۱۹۷۵ جذب آکادمی باشگاه اسپورتینگ لیسبون شد و آرزوی بازی در تیم اصلی آن را داشت. همه چیز برای فوتره، خیلی سریع پیش رفت زیرا او پس از درخشش در رده‌های پایه اسپورتینگ لیسبون، در سال ۱۹۸۳ با تیم بزرگسالان آن قرارداد بست. ۲۱ بازی و سه گل در نخستین فصل حضور در فوتبال حرفه‌ای، نام فوتره را در فوتبال پرتغال، بسیار مطرح کرد. سبک فوتبال تکنیکی فوتره باعث شده بود تا خیلی‌ها، او را ورژن پرتغالی مارادونا بنامند و آینده درخشانی را برایش متصور باشند. در پایان همین فصل بود که فوتره از ژائو روچا، ریاست نمادین باشگاه اسپورتینگ لیسبون، تقاضای افزایش حقوق خود را کرد؛ این در حالی بود که جان توشاک، پس از منصوب‌شدن به عنوان سرمربی اسپورتینگ، تقاضا داشت که فوتره، با قراردادی قرضی در تیمی مثل کویمبرا بازی کرده و تجارب بیشتری را کسب کند. نتیجه درخواست فوتره، در نهایت توسط ریاست اسپورتینگ پذیرفته نشد تا این بازیکن مستعد در نقل و انتقالات تابستانی ۱۹۸۴، راهی تیم رقیب یعنی پورتو شود.

پورتویی که چهار فصل از قهرمانی لیگ برتر پرتغال دور شده بود، پیشنهاد خوبی را به پدیده تکنیکی اسپورتینگ لیسبون داد و او را با مبلغی معادل ۷۵۰ هزار یورو، خریداری کرد. دو قهرمانی پیاپی لیگ برتر پرتغال، نتیجه خرید صحیح پورتو بود زیرا فوتره در این دو فصل، نقشی کلیدی در موفقیت‌های تیمش داشت و با تغذیه رباح ماجر الجزایری، خط آتش آبی و سفیدها را بسیار مهیب کرده بود. ۴۳ بازی و ۱۰ گل در فصل ۸۵-۱۹۸۴ و ۳۵ بازی و هشت گل در فصل ۸۶-۱۹۸۵، نتیجه همکاری فوتره با پورتو در این دو فصل پر از موفقیت بود. فصل ۸۷-۱۹۸۶، نقطه اوج عملکرد فوتره در پورتو بود زیرا این بازیکن به همراه باشگاه پرتغالی به قهرمانی جام باشگاه‌های اروپا رسید. فوتره در هشت مسابقه از ۹ مسابقه ممکن این تورنمنت بازی کرد و موفق به گلزنی برابر ویتکوویچ در مرحله یک‌هشتم نهایی و دینامو کیف در مرحله نیمه نهایی شد. حرکات تکنیکی و سطح بالای فوتره در فینال، یکی از دلایل اصلی ناکامی بایرن مونیخ در قهرمانی جام باشگاه‌های اروپا و رسیدن پورتو به این مهم بود. او این فصل را با آمار ۴۰ بازی و ۱۵ گل به پایان رساند. فوتره که دو فصل پیاپی، برترین بازیکن فصل پورتو نامیده شده بود، در نقل و انتقالات تابستانی ۱۹۸۷، در حد یک فوق ستاره ارزش داشت و مورد توجه بزرگان فوتبال اروپا قرار گرفت. 

خسوس گیل که در سال ۱۹۸۷، کاندیدای ریاست باشگاه اتلتیکو مادرید بود، ادعا کرد که در صورت رسیدن به این منصب، بلافاصله خرید استعداد بزرگ فوتبال اروپا در همین سال یعنی پائولو فوتره را نهایی خواهد کرد. پس از رسیدن گیل به ریاست اتلتیکو مادرید، او وعده خود را خیلی سریع عملی کرد و این هافبک پرتغالی را که در آستانه عقد قرارداد با اینتر بود، با هدیه‌ای مثل یک پورشه زرد، هایجک کرد. اتلتیکو مادرید در آن زمان، مبلغی معادل با ۵.۵ میلیون یورو را برای خریداری فوتره هزینه کرد و این بازیکن را به برند فصل خود تبدیل کرد. نخستین بازی فوتره برای اتلتیکو، دیدار هفته نخست لالیگا برابر سابادل بود. او در دومین بازی خود، گلزنی را آغاز و دروازه مایورکا را باز کرد. در ادامه فصل، این بازیکن برابر تیم‌های دیگری مثل رئال مورسیا، رئال مادرید، اوساسونا، بیلبائو و والنسیا نیز گلزنی کرد تا با آمار ۳۵ بازی، هشت گل و یک پاس گل، پرونده نخستین فصل حضورش در فوتبال اسپانیا را ببندد. در دو فصل بعدی نیز فوتره از ستارگان اتلتیکو بود و موفق به ثبت آمارهای ۳۰ بازی، شش گل و یک پاس گل در فصل ۸۹-۱۹۸۸ و ۳۶ بازی و ۱۰ گل در فصل ۹۰-۱۹۸۹ شد. فصل ۹۱-۱۹۹۰، نخستین قهرمانی این بازیکن در اتلتیکو را به همراه داشت؛ فوتره با نمایش‌های درخشانش در فینال کوپادل‌ری برابر مایورکا و گلزنی در مرحله نیمه نهایی همین تورنمنت برابر بارسلونا، بار دیگر ستاره یک تورنمنت بود. او در ۳۴ بازی تمامی رقابت‌های این فصل، چهار گل زد.

دومین قهرمانی پیاپی اتلتیکو مادرید در جام حذفی اسپانیا یا کوپادل‌ری شامل درخشش چشم‌گیرتر ستاره پرتغالی‌اش می‌شد. این بازیکن در کوپادل‌ری، پس از ثبت دو بریس برابر اوویدو و بیلبائو در مراحل یک‌هشتم و یک‌چهارم نهایی، در مسابقه فینال برابر رئال مادرید نیز زننده یکی از دو گل اتلتیکو بود و نقش مهمی در دومین موفقیت تشک‌دوزها داشت. او در جام برندگان این فصل اروپا نیز نمایشی در حد یک سوپراستار داشت و ستاره دیدار تیمش برابر منچستر یونایتد، با ثبت دو گل در بازی رفت مرحله یک‌هشتم نهایی جام بود که منجر به حذف شیاطین سرخ شد. ۴۳ بازی و ۱۶ گل، آمار کلی این فصل پائولو در پایتخت اسپانیا بود. او تنها شش ماه دیگر از فصل ۹۳-۱۹۹۲، باشگاه محبوبش یعنی اتلتیکو مادرید را همراهی کرد و به آمار ۲۱ بازی، هفت گل و یک پاس گل رسید. در نقل و انتقالات زمستانی ۱۹۹۳ بود که پیشنهاد یک میلیون یورویی بنفیکا توسط مدیران وقت اتلتیکو مادرید پذیرفته شد تا فوتره، بار دیگر در کشورش به یک یاغی تبدیل شود. فوتره در پیراهن بنفیکا به ۱۳ بازی و پنج گل، به همراه قهرمانی در جام حذفی پرتغال رسید. 

المپیک مارسی که به قهرمانی لیگ قهرمانان اروپا رسیده بود، در ادامه جاه‌طلبی‌های مالکش، برنارد تاپی، در تابستان ۱۹۹۳، فوتره را با ۴۵۰ هزار یورو خریداری کرد و این ستاره پرتغالی را به فرانسه کشاند. ورود این بازیکن به مارسی با رسوایی برنارد تاپی، محرومیت‌ها و مسدودشدن حساب این باشگاه هم‌زمان شد. با این وجود، فوتره در شش ماه همکاری خود با این باشگاه فرانسوی، یک پاس گل در دیدار برابر پاری سن ژرمن داد و دروازه لیل و آنژه را باز کرد. با ادامه مشکلات غیرفوتبالی مارسی، این بازیکن به رجیانا در ایتالیا پیوست تا باقی فصل را در شرایط آرام‌تری بگذراند. فوتره در میان استقبال شدید هواداران رجیانا، در نخستین بازی خود برابر کرمونزه، با یک دریبل و شوت پای چپ، گل زیبایی را به ثمر رساند تا هواداران تیمش را غرق در خوشحالی کند. با این وجود، تکل شدید الساندرو پدرونی، بازیکن کرمونزه باعث شد تا فوتره که از دوران حضورش در اتلتیکو، مستعد آسیب‌دیدگی بود، دچار پارگی رباط زانو شده و کل فصل را از دست بدهد.

او در فصل ۹۵-۱۹۹۴ به زمین فوتبال بازگشت و توانست تا در ۱۴ بازی فصل خود برای رجیانا به چهار گل دست یابد. سقوط به سری‌ب باعث شد تا این بازیکن در سال ۱۹۹۵، از رجیانا جداشده و به پیشنهاد فابیو کاپلو، سرمربی وقت میلان، پاسخ مثبت دهد. در حالی که قرار بود تا کاپلو، این ستاره پرتغالی را احیا کرده و رقیب مهمی برای روبرتو باجو کند، فوتره تنها در هفته پایانی سری‌آ و دیدار برابر کرمونزه، موفق به حضور در زمین بازی برای میلان شد. او در سال ۱۹۹۶ راهی وست‌هم شد اما در بدو ورود خود به این باشگاه، چالش‌هایی را بر سر شماره پیراهن خود داشت؛ فوتره که اصرار به پوشیدن شماره «۱۰» تیمش داشت، حاضر شد تا صاحب این پیراهن یعنی جان مونکور را با دسترسی به زمین گلف‌اش در انگلستان، راضی به پذیرفتن واگذاری شماره‌اش کند. با این وجود، فوتره تنها در ۹ بازی فصل پیراهن وست‌هم را پوشید و تنها یک پاس گل را به ثبت رساند. بازگشت به اتلتیکو مادرید با آمار ۱۰ بازی و سپس، حضور در فوتبال ژاپن، با ۱۶ بازی و سه گل در پیراهن یوکوهاما فلوگلس، تجربیات بعدی فوتره در فوتبالش بود. او در سال ۱۹۹۹، تصمیم گرفت تا از دنیای فوتبال خداحافظی کند. فوتره که در بیش از ۴۰ مسابقه رده‌های مختلف سنی پرتغال در فوتبال پایه، حضور داشت، در سال ۱۹۸۳، نخستین بازی ملی خود را برابر فنلاند به ثبت رساند. او در ادامه موفق شد تا خود را به لیست نهایی کشورش برای جام جهانی ۱۹۸۶ رسانده و در سه بازی آن به میدان برود. دوران ملی فوتره، آن‌چنان که تصور می‌شد با موفقیت همراه نبود تا این بازیکن پس از دیدار سال ۱۹۹۵ کشورش برابر لتونی، دیگر با پیراهن تیم ملی پرتغال دیده نشود. ۴۴ بازی، هفت گل و شش پاس گل در کارنامه ملی این بازیکن ثبت شده است.

از سری خاطرات فوتبالی

• نوربرت ناختوای؛ شب‌پره فرانکفورت، مدیر سرگرمی بایرن مونیخ و گریخته آلمان شرقی
• الکساندر فری؛ گلزن سوئیسی دورتموند و رن، الکس بزرگ و اسطوره بازل
• لوسیو فریرا؛ اسب اصیل بایرن مونیخ، اینتر و یوونتوس، از قهرمانی جهان تا ماجراجویی در هند
• آرشیو تمامی مطالب این دسته