خاطرات فوتبالی با آلن بوکسیچ؛ پای شکلاتی کرواسی و مهاجم تکنیکی مارسی، لاتزیو و یوونتوس

طرفداری | آلن بوکسیچ (Alen Bokšić) زاده ۲۱ ژانویه ۱۹۷۰ در شهر ماکارسکای یوگسلاوی سابق و کرواسی کنونی است. او با ۱۸۷ سانتی‌متر در پست مهاجم نوک بازی می‌کرد. او فوتبالش را از باشگاه زمای ماکارسکا شروع کرد و خیلی زود، مورد توجه باشگاه بازیکن‌ساز هایدوک اشپیلت قرار گرفت تا راهی تیم‌های پایه آن شود. تکنیک بسیار خوب بوکسیچ، او را به یکی از بازیکنان مستعد هایدوک تبدیل و او را در سال ۱۹۸۷، وارد تیم بزرگسالان این باشگاه کرد. او در هایدوک، آمارهای ۱۳ بازی و دو گل در فصل ۸۸-۱۹۸۷، ۲۷ بازی و هفت گل در فصل ۸۹-۱۹۸۸، ۳۴ بازی و ۱۳ گل در فصل ۹۰-۱۹۸۹ و ۳۶ بازی و هشت گل در فصل ۹۱-۱۹۹۰ را به ثبت رساند. قهرمانی در جام حذفی یوگسلاوی، حاصل چهار فصل همکاری بوکسیچ با هایدوک بود؛ این قهرمانی با تک‌گل پیروزی‌بخش این بازیکن در دیدار فینال این جام برابر ستاره سرخ به دست آمد. نکته جالب درباره گل مهم آلن، آن است که این گل، آخرین گل تاریخ جام حذفی یوگسلاوی بود زیرا پس از پایان جام، این کشور رسماً تجزیه شد.

در سال ۱۹۹۱، استعدادیاب‌های مارسی برای این باشگاه، ستاره جدید فوتبال یوگسلاوی سابق را یافتند تا این باشگاه فرانسوی را به هزینه‌ای معادل ۱.۵ میلیون یورو، وادارند. برخی مشکلات اداری و در کنار آن، پر بودن سهمیه بازیکنان خارجی باشگاه مارسی باعث شد تا بوکسیچ، مدتی بعد از امضای قرارداد با این باشگاه، مجبور به انتقالی قرضی به تیمی دیگر در فرانسه شود. او راهی کان شد اما به دلیل مصدومیت‌های مکرر و مشکل ثبت قرارداد، تنها در دیدار هفته ۲۴ لیگ برتر فرانسه برابر لیون بازی کرد. با وجود عملکرد عجیب آلن در کان، مدیران مارسی روی این بازیکن برای فصل ۹۳-۱۹۹۲ حساب کردند و او را به تیم بازگرداندند. بوکسیچ در دیدار برابر تولون وار در هفته دوم لیگ فرانسه، نخستین بازی‌اش با پیراهن مارسی را تجربه کرد. پاگشای گلزنی این بازیکن در هفته ششم با بریس برابر المپیک نیم رخ داد. یک‌ هت‌تریک برابر استراسبورگ و دو بریس برابر نانت و تولون وار، گلزنی در دو بازی رفت و برگشت برابر پاری سن ژرمن و ثبت ۱۰ گل در هفت بازی پایانی فصل، بوکسیچ را با ۲۲ گل به آقای گلی لیگ برتر فرانسه یا لیگ یک، رساند. این فصل فوتبال اروپا، شاهد قهرمانی مارسی در لیگ قهرمانان اروپا بود؛ سهم بوکسیچ از این مهم، دو گل برابر دینامو در مرحله مقدماتی، سه گل در دو بازی رفت و برگشت مرحله گروهی برابر بروژ و یک گل برابر رنجرز بود. او در دیدار فینال برابر میلان نیز ۹۰ دقیقه بازی کرد و سپس جام قهرمانی اروپایی خود را بالای سر برد. آمار کلی بوکسیچ در این فصل، ۴۶ بازی، ۲۹ گل و دو پاس گل بود.

پس از پرونده رسوایی برنارد تاپی، رئیس باشگاه مارسی، این باشگاه درگیر پرونده حقوقی جدیدی شد و قهرمانی‌اش در لیگ برتر فرانسه را از دست داد. با وجود این رسوایی، بوکسیچ به مدت شش ماه دیگر با مارسی همکاری کرد و در ۱۲ بازی نیمه نخست فصل، سه گل برابر کان، پاری سن ژرمن (تک‌گل سه امتیازی) و سن اتین زد. او در نقل و انتقالات زمستانی، تصمیم به جدایی از باشگاه فرانسوی گرفت. پیروز کورس رقابت برای خرید این ستاره کروات، لاتزیو بود که او را با ۱۵ میلیارد لیر، خریداری کرد. او در دیدار هفته ۱۱ برابر ناپولی، نخستین بازی‌اش را برای تیم جدیدش انجام داد و در دومین بازی خود برابر تورینو، گلزنی کرد. ادامه گل‌های این بازیکن برابر یوونتوس، فوجیا و لچه بود. او شش ماه نخست قراردادش با لاتزیو را با آمار ۲۱ بازی، چهار گل و دو پاس گل، سپری کرد. بوکسیچ در دو فصل بعدی همکاری خود با لاتزیو، آمارهای ۳۳ بازی، ۱۱ گل و دو پاس گل در فصل ۹۵-۱۹۹۴ و ۲۵ بازی، چهار گل و دو پاس گل در فصل ۹۶-۱۹۹۵ را به ثبت رساند. این بازیکن به همراه سینیوری و کاسیراگی، مثلثی نابودگر را برای لاتزیو به وجود آورده بودند. سبک بازی پویا و تکنیکی بوکسیچ، کمک حال لاتزیوی دوست‌داشتنی اواسط دهه ۹۰ میلادی بود.

یوونتوس در سال ۱۹۹۶، بوکسیچ را با مبلغی معادل ۴.۵ میلیون یورو، خریداری کرد. این مهاجم کروات، برای حضور در ترکیب اصلی مارچلو لیپی، رقبای قدرتمندی چون کریستین ویری و نیکولا آموروسو را پیش روی خود داشت. نخستین بازی بوکسیچ برای بانوی پیر برابر رجینا با پاس گلش همراه بود. او در هفته دوم سری‌آ، گلی زودهنگام را برابر کالیاری به ثمر رساند اما در ادامه فصل، تنها دروازه تیم‌های اودینزه و بولونیا (تک‌گل سه امتیازی) را باز کرد. قهرمانی در سری‌آ، آورده بزرگی بود که در این فصل به افتخارات فوتبالی بوکسیچ، اضافه شد. او در لیگ قهرمانان اروپا، عملکردی بهتر از سری‌آ داشت؛ پس از دو تک‌گل پیروزی‌بخش برابر منچستر یونایتد و فنرباحچه، این بازیکن در مرحله گروهی این تورنمنت، برابر راپیدوین بریس کرد. او به همراه تیمش تا فینال لیگ قهرمانان اروپا پیش‌روی کرد و در این دیدار که برابر دورتموند برگزار شد، پاس تنها گل یوونتوس را ثبت کرد. قهرمانی در جام میان‌قاره‌ای، از دیگر افتخارات بوکسیچ به همراه یوونتوس بود. او با آمار ۳۳ بازی، هفت گل و شش پاس گل، تنها فصل همکاری‌اش با یوونتوس را به پایان رساند. پس از این فصل بود که اسون گوران اریکسون، سرمربی جدید لاتزیو، درخواست خرید یکی از سه ضلع مثلث خطرناک لاتزیوی دو فصل قبل را به مسئولین باشگاهش ارائه کرد. در نتیجه درخواست اریکسون، بوکسیچ با مبلغی معادل ۱.۱ میلیون یورو، بار دیگر راهی شهر رم شد. 

نخستین بازی بوکسیچ در بازگشت به لاتزیو، دیدار برابر ناپولی در هفته نخست سری‌آ بود. پس از گلزنی در هفته هشتم برابر سمپدوریا، این بازیکن از هفته ۱۲ تا ۱۶، بهترین فرم فوتبالی خود را بازیافت و به شش گل در این هفته‌ها رسید. در ادامه فصل، پس از گل پیروزی‌بخش هفته ۱۹ برابر میلان، این بازیکن دروازه تیم‌های مطرح دیگری همچون اینتر و رم را نیز باز کرد. او ستاره لاتزیو در راه قهرمانی جام حذفی این فصل بود و به یک گل و یک پاس گل برابر آندریا در مرحله دوم، دو گل برابر ناپولی در مرحله یک‌هشتم، یک گل و یک پاس گل برابر رم در مرحله یک‌چهارم و یک گل و یک پاس گل برابر یوونتوس در مرحله نیمه نهایی رسید. در این فصل که با نایب قهرمانی لاتزیو در جام یوفا و یک پاس گل بوکسیچ همراه بود، آمار این بازیکن، ۳۸ بازی، ۱۵ گل و هفت پاس گل بود. در فصل ۹۹-۱۹۹۸، این بازیکن دچار مصدومیتی شدید شد و تنها در شش بازی پیراهن تیمش را پوشید؛ با این وجود، ثبت یک پاس گل در دیدار نیمه نهایی جام برندگان اروپا برابر لوکوموتیو مسکو، بوکسیچ را در قهرمانی اروپایی لاتزیو، سهیم کرد. او در فصل ۰۰-۱۹۹۹، به همراه لاتزیو، به دومین اسکودتو و قهرمانی جام حذفی خود رسید و آمار کلی ۳۳ بازی، هشت گل و پنج پاس گل را ثبت کرد. از جمله گل‌های مهم بوکسیچ در این فصل، گل به تیم‌های سابقش مثل یوونتوس در جام حذفی و مارسی در لیگ قهرمانان اروپا بود. 

انتقال به میدلزبورو، یکی از تصمیمات غیرقابل پیش‌بینی ستاره خط حمله لاتزیو در نقل و انتقالات تابستانی نخستین سال قرن بیست و یکم بود. او با مبلغ ۳.۴ میلیون یورو راهی فوتبال انگلستان شد و دنیای فوتبال را شوکه کرد. برخی رسانه‌های انگلیسی، ادعا کردند که دستمزد هفتگی بوکسیچ در میدلزبورو، مبلغی در حدود ۶۳ هزار پوند بوده است؛ با این وجود، برایان رابسون، دستمزد ذکرشده برای مهاجم جدید تیمش را تکذیب کرد تا بوکسیچ به گران‌ترین بازیکن لیگ برتر انگلستان تبدیل نشود. او کار خود در تیم جدیدش را با درخشش در هفته نخست سری‌آ برابر کاونتری آغاز کرد و به دو گل و یک پاس گل در آن رسید. او در ادامه، موفق به ثبت سه بریس برابر ساوتهمپتون، دربی کانتی و نیوکاسل شد و به آمار کلی ۳۱ بازی، ۱۲ گل و سه پاس گل رسید. بوکسیچ در پایان فصل، برگزیده «بازیکن سال میدلزبورو» شد. او در دو فصل بعدی، آمارهای ۲۶ بازی و هشت گل در فصل ۰۲-۲۰۰۱ و ۱۹ بازی، دو گل و یک پاس گل در فصل ۰۳-۲۰۰۲ را به ثبت رساند. او در این دو فصل، گل‌های مهمی را برابر منچستر یونایتد به ثمر رساند که یکی از آن‌ها، تک‌گل پیروزی‌بخش تیمش بود. مصدومیت‌های مکرر در فوتبال فیزیکی انگلستان، یکی از عواملی بود که باعث شد بوکسیچ در سال ۲۰۰۳، از دنیای فوتبال خداحافظی کند.

پیش از تجزیه یوگسلاوی، بوکسیچ در یورو زیر ۲۱ سال، تیم جوانان این کشور را همراهی کرد و در مجموع کارش برای این رده سنی، آمار ۱۰ بازی و دو گل را ثبت کرد. او در مدت فعالیت فوتبالی خود، موفق به بازی برای تیم ملی یوگسلاوی نشد و تنها در جام جهانی ۱۹۹۰، در لیست نهایی این کشور قرار گرفت تا در تمامی مسابقات آن، نیمکت‌نشین باشد. با این وجود، پس از تشکیل کشور کرواسی، او نخستین بازی ملی خود را برای این کشور در سال ۱۹۹۳ برابر تیم ملی اوکراین تجربه کرد. نخستین گل ملی بوکسیچ در سال ۱۹۹۵ برابر تیم ملی استونی به ثمر رسید. پس از یک بازی در یورو ۱۹۹۶ برابر ترکیه، بوکسیچ جام جهانی ۱۹۹۸ را به دلیل مصدومیت از دست داد و کرواسی را در اوج آمادگی‌اش، همراهی کرد. با این حال، او در جام جهانی ۲۰۰۲ حضور داشت و در هر سه بازی مرحله گروهی آن، بازی کرد. دیدار برابر بلغارستان در سال ۲۰۰۲، آخرین بازی ملی این بازیکن بود و ماجراجویی ملی‌اش با ۹ گل و یک پاس گل در ۴۰ بازی به پایان رسید. بوکسیچ، مهاجمی تکنیکی، خلاق، سرعتی، فیزیکی و همه‌فن‌حریف بود که عمق بالایی به بازی تیمش می‌داد. با این وجود، کم‌دقتی و مصدومیت، از جمله نکات منفی فوتبالش بودند. سبک جذاب فوتبال بوکسیچ، او را به «پای شکلاتی» ملقب کرد؛ این بازیکن در دوران حضورش در مارسی، لقب «غریبه» را داشت. 

از سری خاطرات فوتبالی روز

• آتیلیو لومباردو؛ «ملوان زبل» سمپدوریا و هافبک چابک یوونتوس و لاتزیو با سه اسکودتو
• هلموت وینکلهوفر؛ زننده زیباترین گل‌ به خودی تاریخ بایرن مونیخ
• هانس فلوگلر؛ دفاع چپ وفادار بایرن مونیخ، از گل به رئال مادرید تا قهرمانی جام جهانی