آناتومی یک سیو جادویی؛ نگاهی به پرواز مرت گونوک در یورو ۲۰۲۴
منبع : طرفداری
طرفداری | در حالی که ترکیه تا دقیقه ۹۵′ با نتیجه ۲-۱ پیش بود و اتریش تلاش میکرد با تلاش دیوانهوار به گل تساوی دست پیدا کند، مرت گونوک با سیوی معجزهآسا، کریستوف بامگارتنر را ناکام گذاشت. حتی در تصاویر تلویزیونی نیز مشخص بود مرت گونوک یکی از بهترین سیوهای یورو ۲۰۲۴ و فوتبال را به نمایش گذاشته است. شاخص xGOT ضربه بازیکن اتریش، ۰.۹۴ بود و به عبارتی، یک دروازهبان تنها در ۶% مواقع موفق به مهار چنین موقعیتی میشود. مرت گونوک این کار را به زیباترین شکل ممکن انجام داد .این سیو فوقالعاده، یادآور سیو تماشایی گوردون بنکس، دروازهبان انگلیس مقابل پله در جام جهانی ۱۹۷۰ بود و اغراق نیست اگر بگوییم یکی از بهترین سیوهایی است که تا به حال دیدهایم.
*/
نحوه شیرجه گونوک روی چمن خیس در چنین لحظه مهمی، شگفتانگیز بود. سیو گونوک حاصل درک غریزیای است که تنها با ساعتها تمرین مداوم شکل میگیرد. حرکات و واکنش او در لحظه شیرجه، تنها نتیجه هزاران ساعت تمرین است؛ نتیجه قرارگیری متعدد در موقعیت درست و دقیق. این واکنش تصادفی نبود. با پرواز توپ در هوا، گونوک ابتدا بدنش را چرخاند و سپس با سه گام سریع در عرض دروازه حرکت کرد، در حالی که چشمانش فقط توپ را دنبال میکردند. این کار در کسری از ثانیه به او کمک کرد تا مسیر و قوس حرکت توپ را ارزیابی و در عین حال، نقطه فرود نهایی آن را پیشبینی کند. تردید حتی برای یک لحظه، میتوانست به قیمت گل تساوی تمام شود.
سنگربان ترکیه در آن لحظه حساس به سرعت متوجه شد که نمیتواند توپ را در هوا کنترل کند. او با یک حرکت سریع، پس از بررسی اطرافش متوجه شد که کریستوف بامگارتنر در تیر دوم دروازه تنها مهاجم اتریش است. با وجود اینکه توپ هنوز در هوا معلق بود، گونوک با تمرکز شگفتانگیزی، نگاه خود را از توپ برداشت و به نقطه پیشبینی شده مهاجم حریف دوخت.
شاید عجیب به نظر برسد که یک دروازهبان چشمان خود را از توپ بردارد، اما همین نکته مهمترین دلیل موفقیت گونوک در این موقعیت بود. پیشبینی نقطه برخورد توپ به او اجازه داد تا حرکت آن را رصد کند، پاهایش را نزدیک به زمین نگه دارد و به زمانبندی دقیق دست پیدا کند. اگر گونوک چشمانش را روی توپ نگه میداشت و بعد از برخورد به آن واکنش نشان میداد، حتی با وجود رفلکسهای فوقالعادهاش، به احتمال زیاد نمیتوانست به موقع به توپ برسد. دروازهبان ۳۵ ساله با ارزیابی مسیر توپ و حرکت بدن بامگارتنر فهمید که توپ در نهایت به سمت او خواهد آمد. محدودیت زمان باعث شد او گام کوچکی بردارد. به همین دلیل پای راستش را جمع کرد و عمدتا به وسیله پای چپ به مسیر توپ شیرجه رفت.
با ضربه سر مهاجم اتریش، مرت گونوک با تمامی توان، خودش را به سمت راست پرتاب میکند. او با استفاده از قد و قامتش، تعادلش را حفظ کرد تا یک مهار نفسگیر انجام دهد. دشواری کار گونوک در این صحنه، نحوه برخورد توپ به زمین بود. خلاف توپی که مسیر مشخصی به سمت دروازه دارد، برخی ضربات با برخورد به زمین، ممکن است تغییر جهت داده و ارتفاعشان نیز متغیر باشد. در چنین شرایطی، دروازهبانها معمولا باید دو حرکت انجام دهند: ابتدا برای واکنش به ضربه ارتفاع پایین، خم میشوند و سپس به سراغ پرش میروند. تمام این حرکات باید در وضعیتی انجام شود که خود دروازهبان نیز در حال حرکت است. مهار چنین ضرباتی به قدرت پیشبینی و تعادل نیاز دارد. دروازهبان ترکیه با جمع کردن پاهای خود، به تعادل مناسب رسید و سپس با پیشبینی مسیر حرکت توپ، موفق شد با زمانبندی مناسب در مسیر ضربه قرار بگیرد. تمامی این توصیفها، نشاندهنده قدرت و هوش یک دروازهبان هستند.
هماهنگی زمانبندی و ایجاد یک سد محکم، حتی زمانی که شما درک کاملی از بازی دارید، کار سادهای نیست. زمانی که توپ در مسیر حرکت به سمت دروازه تغییر جهت میدهد، این کار به مراتب دشوارتر هم میشود. در این لحظات، تمرکز دروازهبان نقشی حیاتی را ایفا خواهد کرد. تصور کنید پای چپ مرت گونوک چه فشاری را در این لحظه تحمل کرده است. به نظر میرسید او به توپ نخواهد رسید اما در نهایت با یک سیو بینظیر، بازیکنان اتریش را ناامید و البته غافلگیر کرد. به عنوان نتیجهگیری، سیو دروازهبانها به اندازه گلزنی سایر بازیکنان و مهم است و اهمیت آن با توجه به چنین رقابت و مرحلهای پررنگتر میشود. اگر مرت گونوک در مرحله یکهشتم نهایی یورو ۲۰۲۴ چنین سیوی را انجام نمیداد، شاید تا این اندازه برای ما مهم نبود.
به قلم مت پیزدورسکی برای اتلتیک
