محمود فکری ؛ باما یا برما

، اظهارنظر محمود فکری، کاپیتان سابق استقلال درباره سرنوشت لیگ نوزدهم با واکنش تند هواداران این تیم روبه‌رو شد. محمود فکری در برنامه تلویزیونی «ورزش تعطیل نیست» در پاسخ به این سؤال که در صورت بسته شدن پرونده لیگ باید چه تصمیمی درباره تیم قهرمان گرفته شود، گفت:

«واقعاً تصمیم‌گیری سخت و پیچیده است. پرسپولیس فاصله زیادی با تیم‌های دیگر دارد و اگر قرار باشد بازی‌ها متوقف شود و قهرمان را هم اعلام کنند، یک‌جور‌هایی حق پرسپولیس است که قهرمان اعلام شود.»

محمود فکری در واکنش به توهین‌ها در شبکه‌های اجتماعی هم گفته است:

«مدت زیادی به خاطر استقلال فحش خوردیم، حالا هم از استقلالی‌ها فحش می‌شنویم.»

عجیب نیست اگر هر فردی که با فوتبال سر و کار دارد معتقد باشد که قهرمانی لیگ نوزدهم در صورت نیمه‌کاره ماندن باید به پرسپولیس برسد، همانطور که گروه زیادی هم باور دارند که نباید هیچ تیمی به عنوان قهرمان معرفی شود. طرفداران این دو نظریه تقریباً جمعیت برابری دارند، همینطور که درباره لیگ‌های اروپایی هم مشابه همین نظرات را شنیده‌ایم. پس چرا فکری باید برای گفتن حرفی که تقریباً ۵۰ درصد جامعه با آن موافق است و آن را منطقی می‌داند با توهین روبه‌رو شود؟

پاسخ این سؤال فضای هواداری احساسی و تیره‌ای است که به وجود آمده و بر اساس آن تمام کسانی که به مجموعه یک باشگاه تعلق دارند را مجبور می‌کند با جریان اصلی پیش بروند و موضع یکسانی بگیرند.

وقتی به رقابت استقلال و پرسپولیس می‌رسیم از نگاه هواداران با دوگانه‌ای روبه‌رو هستیم که هر فردی یا با آنهاست، یا به آنها پشت کرده و از اردوی رقیب حمایت می‌کند.

در شبکه‌های اجتماعی که گفته می‌شود فضای هواداری در اختیار نوجوانان و جوانان است، نگاه متعصبانه و توهین به طرف مقابل تبدیل به جریان غالب شده. تغییر این وضعیت تنها با اراده واقعی باشگاه‌ها، بازیکنان، مربیان و پیشکسوتان ممکن است، ولی متأسفانه می‌بینیم که اکثر آنها برای محبوبیت بیشتر با این جریان‌ همسو می‌شوند و تبعیت از آن را تمام و کمال پذیرفته‌اند. در روزهایی که تعداد فالوئر دغدغه سلبریتی‌هاست، گروهی از پیشکسوتان با استوری‌ها و ویدئوهای تحریک‌آمیز به دنبال جلب رضایت بیشتر هواداران خودی هستند. پست‌های تندتر به معنی تعصب بیشتر است و بازنشر این پست‌ها از سوی رسانه‌ها دنبال‌کنندگان بیشتری را به سمت صفحات آنها روانه می‌کند.

در چنین فضایی موضع محمود فکری که خلاف رویه معمول و جریان غالب است، جای تقدیر دارد. اظهارنظر کاپیتان سابق استقلال یاد‌آوری کرد که پیشکسوتان مثل هر انسان دیگری در جامعه می‌توانند نظر مستقلی داشته باشند و دلیلی ندارد که همیشه روی موج پیش بروند و بخواهند منطق و استقلال فردی را قربانی تعصب گروهی کنند.

خشم هواداران جوان استقلال -که حتی شاید برخی از آنها بازی‌های فکری با پیراهن این تیم را به خاطر نداشته باشند- از آنجاست که دوگانه «دوست – دشمن» یا «خودی – غیرخودی» را به عنوان یک چارچوب فکری برتر پذیرفته‌اند و هر فردی که موضعش با آنها زاویه داشته باشد الزاماً به جناح مقابل تعلق دارد و شایسته دشنام است.

البته نمی‌توان هواداران جوان فوتبال را عامل به وجود آمدن چنین فضایی دانست. الگوی چنین رفتاری را باید در مصاحبه‌های حق به جانب مدیران، مربیان یا بازیکنان جست‌وجو کرد که عموماً رویدادهای فوتبال را با عینک تعصب می‌بینند و منطق در تحلیل‌های‌شان جای زیادی ندارد. مدیرانی که فحاشی تماشاگران‌شان را توجیه می‌کنند، مربیانی که مدعی‌اند تیم‌شان در زمین برتر بوده و داور حق‌شان را پایمال کرده یا بازیکنانی که اخراج یا تعویض‌شان را ناعادلانه می‌دانند، مبلغ این تفکرند که «همیشه حق با ماست».

احساسات هواداری برای آنها اهرم فشاری است تا از مسئولیت اشتباهاتی که در فوتبال طبیعی است شانه خالی کنند، ولی موجی که آنها ساخته‌اند حالا آنقدر بزرگ شده که کسی نمی‌تواند مقابلش بایستد. پیشکسوتان پرسپولیس و استقلال در مقابل میکروفن‌ها مجبورند که تنها از مواضع تیم‌شان حمایت کنند و اگر کسی با این جریان همراهی نکند، باید با خشم کنترل‌ نشده هواداران روبه‌رو شود.

آرمن ساروخانیان