نگران کننده تر از قبل؛ آمار گلزنی پایین در لیگ برتر ایران

رقابت‌های هفته نهم لیگ برتر فوتبال ایران با تداوم صدرنشینی سپاهان به پایان رسید اما شاید مهمترین اتفاق این هفته در مهمترین بازی هفته رخ داد, جایی که استقلال در تبریز تراکتور را با نتیجه ۴ بر ۲ مغلوب کرد تا برای همه مدعیان لیگ نوزدهم خط و نشان کشیده باشد. یکی دیگر از نکات این هفته ثبت رکورد ۱۰۰۱ امتیاز برای استقلال در اداور لیگ برتر بود, علاوه بر این شیخ دیاباته نیز ۳ بار پایش در این بازی به گلزنی باز شد تا بعد از سپری شدن مصدومیتش, دل استراماچونی به او گرم باشد.

جدا از دیدار زیبا و سطح بالای تراکتور – استقلال که ۶ گل در آن رد و بدل شد, هفته نوزدهم یک مسابقه دیگر داشت که در آن یک تیم به پیروزی رسید! ذوب آهن که در ۸ هفته گذشته رنگ برد را به خود ندیده بود, مقابل شاهینی بازی داشت که به هیچ تیمی نه نگفته است! ذوبی‌ها برای برقراری آرامش در اردوی‌شان چاره‌ای جز شکست دادن حریف تازه لیگ‌برتری‌شان نداشتند و در نهایت این تیم را با دو گل بدرقه کردند.

می‌گویند زیبایی فوتبال به گل‌هایش است اما نکته عجیب و قابل تامل هفته نهم که کم و بیش در هفته‌های قبل نیز نظیر آن پیش آمده, این بود که از ۸ بازی هفته ۶ بازی با نتیجه تساوی همراه بود. اوج فاجعه اما این است که از این ۶ دیدار ۵ بازی هیچ گلی در بر نداشته و یک مسابقه هم با تساوی یک بر یک به پایان رسیده است. موضوع دیگری که باعث شده بود به نگرانی‌ها اضافه شود این بود که هر پنج بازی روز نخست مسابقات (پنجشنبه) با تساوی به پایان رسید.

در این ۵ بازی یک دیدار با تساوی یک – یک و چهار دیدار دیگر با تساوی بدون گل خاتمه یافت,‌ این یعنی رد و بدل شدن ۰٫۴ گل در هر بازی و ۰٫۲ گل برای هر تیم! فاجعه‌ای که نشان از افزایش عدم جذابیت‌ حرفه‌ای‌ترین مسابقات فوتبال ایران می‌دهد.

حال اگر ۸ گل به ثمر رسیده در ۳ بازی روز دوم هفته نهم را هم به این آمار اضافه کنیم, به لطف دبل ذوب آهن و بازی پرگل و استثنایی تبریز, این ارقام تا حدی از یک آبروریزی بزرگ جلوگیری می‌کند. به نوعی که در ۸ بازی هفته معدل ۱٫۲۵ گل در هر بازی و ۰٫۶ برای هر تیم رقم خورده است.

زمانی که آخرین هفته مسابقات لیگ فوتبال ایران را با آخرین هفته‌های لیگ‌های هم‌رده کشورمان مقایسه می‌کنیم بیشتر به این نکته پی می‌بریم که جذابیت از فوتبال ما رو به برچیده شدن است.

در زیر هفته نهم لیگ برتر ایران (در رده پنجم لیگ‌های آسیایی) را با هفته نهم لیگ عربستان (در رده‌بندی AFC یک پله پائین‌تر از لیگ ایران), هفته ششم لیگ امارات (در رده‌بندی AFC دو پله پائین‌تر از لیگ ایران) و هفته نهم لیگ قطر (در رده‌بندی AFC سه پله بالاتر از لیگ ایران) مقایسه کرده‌ایم:

لیگ برتر ایران:

۱۰ گل در ۸ بازی

میانگین گل هر بازی: ۱٫۲۵

میانگین گل هر تیم: ۰٫۶

لیگ عربستان:

۳۰ گل در ۸ بازی

میانگین گل هر بازی: ۳٫۷۵

میانگین گل هر تیم: ۱٫۸۷

لیگ امارت:

۱۹ گل در ۷ بازی

میانگین گل هر بازی: ۲٫۷۱

میانگین گل هر تیم: ۱٫۳۵

لیگ قطر:

۱۷ گل در ۶ بازی

میانگین گل هر بازی: ۲٫۸۳

میانگین گل هر تیم: ۱٫۴۱

آمار گلزنی کلی لیگ‌ها به شرح زیر است:

* ایران:

۱۴۴گل در ۷۱ بازی

میانگین هر بازی: ۲٫۰۲

*عربستان:

۱۹۵ گل در ۷۰ بازی

میانگین در هر بازی: ۲٫۷۸

* امارات:

۱۳۴ گل در ۴۲ بازی

میانگین در هر بازی ۳٫۱۹

* قطر:

۱۶۳ گل در ۵۲ بازی

میانگین ۳٫۱۳ در هر بازی

این آمار نشان می‌دهد که کم گل بودن لیگ ایران مختص مسابقات هفته نهم نیست و این روالی است که در کل مسابقات فصل جاری به نسبت لیگ‌های کشور‌های حوزه خلیج‌ فارس وجود دارد.

بیژن ذوالفقارنسب کارشناس فوتبال ایران ، در این باره می گوید:

مسئله‌ای که مطرح می‌کنید کاملاً‌ ملموس و قابل مشاهده است و کسی نمی‌تواند منکر آن شود. الان لیگ به هفته نهم رسیده و معمولاً رایج است که تا هفته دوازدهم و سیزدهم لیگ, ۳ تا ۵ مربی در در باشگاه‌ها تغییر می‌کنند که دلیل آن عدم کسب نتایج مورد نظر باشگاه است. کما اینکه تاکنون  ۲ مربی عوض شده‌اند. برای اینکه مربیان گرفتار این موضوع نشوند در بازی‌ها احتیاط می‌کنند. احتیاط همیشه یک کار پسندیده و عاقلانه است اما اگر بیش از حد احتیاط کنیم وارد مرحله ترس و یاس می‌شویم و در اینجا مربی و تصمیم‌گیرنده‌ها به خیلی مسائل مشکوک می‌شوند. یکی از دلایل کم گل زدن در لیگ ایران همین احتیاط و ترس مربیان از باخت و اخراج شدن است.

وی با بیان اینکه این مسئله آفت خطرناکی می‌تواند باشد تصریح کرد:

موضوع دیگر این است که با همه احترامی که برای همه مربیان قائل هستم اما آنها در روش مسابقات اشتباهاتی دارند و ساختار دفاعی تیم را جدی‌تر از عملکرد فنی دیگر بخش‌ها می‌بینند. استدلال سوم من این است که تمرینات تخصصی تهاجمی کم داریم. کار تمرین دروازه‌بان‌ها تخصصی است, همچنین مدافعان تمرینات تخصصی دارند و مربی باید برای سازماندهی آنها وقت بگذارد. برای مهاجمان و هافبک‌ها نیز به همین ترتیب است.

ذوالفقارنسب افزود:

مربیان باید برای ارتباط خط هافبک با حمله تمرینات ویژه‌ای داشته باشند که به نظر من در این باره کوتاهی می‌کنند. در بازی‌ها لیگ ایران حرکات تمرین‌شده که مدام در بازی‌ تکرار شوند و موقعیت ایجاد کنند کم می‌بینیم؛ موقعیت‌هایی که هر دفاعی را در هر لحظه غافلگیر کند که ما این حرکات را خیلی کم می‌بینیم و معمولاً مهاجمان ما فقط روی اشتباهات مدافعان به گل می‌رسند. از قدیم به اشتباه گفته‌اند گل زدن حاصل اشتباه دفاع است اما صحیحش این است که گل زدن حاصل مهارت‌های همکاری در خط هافبک و حمله تیم است. این روال که لیگ را به کم گل بودن مسابقات سوق می‌دهد برای تیم ملی‌مان هم خوب نیست.

به نظر می‌رسد روال و روند فوتبال ایران که همیشه مدعی ارائه فوتبال تهاجمی و رو به جلو به سبک کشور‌های مطرح دنیا بوده, در حال تغییر و انتقال به سبک فوتبال محتاطانه, مالکانه و تدافعی رفته، مسئله‌ای که در آن ردپای نتیجه‌گرایی و ترس مربیان, بازیکنان و حتی مدیران از شکست و اخراج احتمالی را نشان می‌دهد. دلیل هر چه باشد، مهم این است که همه عضو‌های تشکیل دهنده لیگ برتر در به وجود آمدن این آمار نا امیدکننده و مخرب سهیم هستند.