نگاهی به ماجرای تکراری دستیار ایرانی به جای سرمربی خارجی

۱- هر مربی خارجی که پایش را به فوتبال ایران می گذارد قبل از عبور از گیت فرودگاه یک جمله مشترک را از رابط ایرانی اش می شنود؛ دستیار ایرانی خود را از بین مربیانی انتخاب کن که بعد از تو هیچ هواداری او را به عنوان سرمربی ولو برای یک هفته قبول نکند.همیشه یک مثال خوب دم دستی مثل ایویچ را هم برای او می زنند و به او می فهمانند که در اینجا به محض چند نتیجه بد، اولین شوک یعنی آمدن آن دستیار ایرانی به جای تو. قطعا روزی که کی روش آمد هم این حرف ها را شنید همانگونه که به شفر هم گفتند.
انتخاب بیژن طاهری و اشکان نامداری به اندازه کافی واقعیت را نشان می دهد؛ شفر به هیچ وجه علاقه به خوردن چاقو از پشت نداشت. اما فشارها کار خودش را کرد و سرانجام در نیم فصل و هنگامی که بحث آمدن مجتبی جباری جدی شد، شفر روی فرهاد مجیدی با مدیریت آبی ها توافق کرد. فرهاد که آمد همه می دانستند او در هر صورت یکی از جانشین های دم دستی مربی آلمانی است.نتایج سینوسی شفر همه را گیج و متحیر کرد.
همین الان هم دست کم روی کاغذ شانس قهرمانی دارد اما باخت به پدیده دیگر صبر مدیران را به پایان رساند. تا پیش از این فرضیه باخت شفر در بازی های شش امتیازی وجود داشت که ناگهان او از سد الهلال و سپاهان (هر دو خارج از تهران) گذشت. تنها یک برد در مشهد مقابل پدیده لازم بود تا شفر برای سومین بار طی یک ماه اخیر فرضیه باخت در بازی های شش امتیازی را مردود کند اما در یکی از مهمترین بزنگاه های موجود باخت. باختی که صبر را تمام کرد. چه هواداران احساسی روی سکوها چه مدیرانی که باید به زعم فتحی با منطق و دلیل تصمیم نهایی را می گرفتند.

۲- با این وجود خبرنگاران نزدیک به باشگاه از همان مشهد خبر خروج شفر را مخابره کردند. خبری که تا صبح روز دوشنبه فتحی علاقه ای به تائیدش نداشت اما گویا کار همان یکشنبه تمام شده بود . اما بزرگترین و مهمترین سوال این است که رفتن شفر از استقلال به نفع آبی ها تمام می شود یا نه؟ اینکه فرهاد مجیدی در چند بازی باقی مانده می تواند شوک مثبتی را به تیم بدهد تا آنها دست کم سهمیه حضور در لیگ قهرمانان سال بعد را کسب کنند، تا حدودی قابل قبول است اما مجیدی توان هدایت استقلال را در لیگ آتی دارد؟ اگرچه از الان عنوان شده مجیدی برای فصل بعد نیست اما اگر چند برد کسب شود شاید نظر خیلی ها حتی مجیدی برگردد.
شفر با قراردادی که ارزش آن بیش از یک میلیون دلار اعلام شده، سنگ بزرگی را روبه روی مدیریت استقلال قرار داده است . بیرون کردن احساسی این مربی یعنی رفتن سراغ همان سناریوی مانوئل ژوزه و پرسپولیس. پس عقلانی نیست که فتحی بخواهد یک میراث شوم برای استقلال به جا بگذارد. از این رو بهتر است همه چی پای میز مذاکره ،همینجا در تهران حل و فصل شود، درست مثل همان کاری که هنگام خروج نیو مایر و حاجی گرو انجام دادند.

۳-اما فرهاد مجیدی نتایج قابل قبولی هم در بازی های پیش رو بگیرد آیا باز هم این توشه مناسبی برای او برای لیگ نوزدهم است؟ پیش ازاین یک بار منصوریان که به مراتب با تجربه تر و کارنامه دار تر از فرهاد است به استقلال آمد و برخلاف تصورات قبلی، خیلی زود به بن بست خورد. طوری که منصوریان حالا در جمع های خودمانی تر اعتراف می کند کاش چند سال دیرتر پیشنهاد استقلال را قبول می کرد. اما فرهاد که برخلاف منصوریان تجریه سرمربی گری در هیچ تیمی را ندارد، ریسک بزرگ تری را قبول کرد. او همیشه محبوب سکوها بوده همانند منصوریان اما چند شکست کافیست تا فرهاد برای نخستین بار اصواتی را بشوند که تا به حال هرگز تجربه اش نکرده است. این واقعیتی است که مجیدی بهتر از هر کسی می داند اما او این بار برخلاف سه سال قبل که حاضر نشد در هفته های پایانی جانشین مظلومی شود، می خواهد روی صندلی شفر بنشیند و خود را به عنوان منجی واقعی معرفی کند.
اما این انتخاب عواقب خودش را دارد. استقلال از حیث مهره یکی از بهترین های لیگ است و اگر مهره های سرنوشت ساز مثل پاتوسی حفظ شوند، آبی ها لیگ آتی را با قدرت مضاعف تری شروع می کنند اما چه ضمانتی است که فرهاد همانند منصوریان نیم فصل نخست را قربانی شناختش از تیم نکند و استقلال باز هم بد استارت نزند؟
۴- در مورد شفر آزمون و خطا به پایان رسیده بود و دست کم اگر تیم تغییراتی را نداشته باشد، او قادر بود این بار کار را از همان ابتدا با قدرت شروع کند. بدون اینکه بهانه ای برای عدم شناخت کافی از بازیکنان خودش و لیگ ایران داشته باشد. فرضیه باخت در بازی های بزرگ هم دو بار متوالی مخدوش شد و نوع بازی هجومی استقلال در مشهد نشان داد آنها دست کم با شفر شهامت لازم برای هر نوع ریسکی را داشتند. پیشبینی در فوتبال همیشه سخت ترین کار ممکن بوده اما کنار هم قرار دادن تجارب گذشته نشان می دهد حفظ شفر کمترین ریسک را نسبت به سایر سناریوها داشت. چه فرهاد مجیدی به عنوان سرمربی فصل بعد انتخاب شود چه هر گزینه بزرگ خارجی باز هم استقلال ضمانتی برای شروع محکم و مقتدرانه ندارد. اما شفر دوره آزمون و خطا را پشت سر گذاشته بود. کنار گذاشتن او در این مقطع راحت ترین کاری بود که هر مدیری در فوتبال ما انجام می داد. درست مثل همه آن تصمیم هایی که مدیران یک دهه اخیر پرسپولیس تا قبل از برانکو انجام دادند؛ اخراج و اخراج برای آرام کردن سکوهای ملتهب. البته خود آبی ها هم تجاربی مثل مظلومی و منصوریان را در چند سال اخیر در کارنامه دارند. اما در اکثر موارد این جا به جایی ها لزوما منجر به بهتر شدن نتایج نشده است. پرسپولیس یک دهه اخراج کرد تا سرانجام به برانکو رسید و حالا قرمزها حتی یک روز را هم نمی توانند بدون او متصور شوند. اینکه آیا برانکویی برای استقلال وجود دارد یا نه، کسی نمی داند اما اگر بخواهند از تجربه پرسپولیس درس بگیرند باید بدانند شاید یک دهه ناکامی لازم است تا سرانجام به آن گزینه مطلوب برسند.

۵-هنوز لیگ به پایان نرسیده و هنوز مشخص نیست قهرمان کدام تیم است و کدام مربی تیمش را آسیایی می کند. برای خنک کردن دل “هواداران احساسی” شفر را بیرون انداختند و مجیدی را روی تخت نشاندند اما دو ماه بعدش چه؟ چه کسی ضمانت می کند همین سناریو در مورد مجیدی تکرار نشود؟ با این تفاوت که اگر فرهاد برود آن وقت استقلال یکی از سرمایه های بزرگش را زود سوزانده به این قیمت که سکوها آرام شود.
دست استقلال از حیث مهره کارآمد بسیار باز است ،فوتبالی که استقلال حتی مقابل پدیده ارائه داد شبیه ورشکسته ها نبود، شاید جام هجدهم حقیقتا از دست آنها لیز خورده باشد اما ادامه همین روند می تواند لیگ آتی را از آن آبی ها کند. به شرط آنکه تصمیمات احساسی وعوام پسند اتخاذ نمی شد.هیچ چیز قابل پیشبینی صد در صدی نیست اما دست کم مورد توجه قرار دادن نتایج آزمون های گذشته، نقشه بکرتری را برای آینده، پیش روی هر فتحی قرار می داد. اما او شفر را بیرون کرد، می گوید مجیدی فقط ۵بازی است و بعد می خواهیم سراغ گزینه خارجی برویم. این حرف برای هواداران استقلال شاید تازگی داشته باشد اما برای هواداران رقیب خیلی آشناست؛ یک دهه شنیدند و سوختند و ساختند.

مهدی طاهرخانی – خبرگزاری پارس فوتبال