تاریخچه لینوکس

در اینجا سعی بر آن شده تا به سادگی شرح دهیم که لینوکس چیست. وقتی تازه با لینوکس کار خود را شروع می‌کنید، در ابتدا همه چیز به نظر سخت می‌شود. احتمالاً شما تاکنون ویندوز را می‌شناختید، اما اکنون می‌خواهید از لینوکس استفاده کنید. لذا مهم است که بدانید لینوکس چیست. احتمالا در جاهای مختلف در رابطه با Linux شنیده‌اید و احتمالا خوانده‌ا‌ید که لینوکس بهتر از ویندوز است زیرا از امنیت بالاتری برخوردار است و برای استفاده از لینوکس نیازی به خرید مجوز ندارید. در این مقاله به شما خواهیم گفت Linux چیست و با ۵ توزیع آن آشنا خواهیم شد.

اما پس از آن هنگام بارگیری و نصب لینوکس، متوجه می‌شوید که لینوکس یک موجود واحد نیست و در واقع Ubuntu, Fedora, Mint و صدها نسخه دیگر از لینوکس وجود دارد. مشکل این است که برخی از آنها دقیقاً مانند بقیه ساده به نظر می‌رسند.

سوالی که مطرح می‌شود این است که چرا این همه سیستم عامل لینوکس وجود دارد؟ در ادامه مقاله متوجه خواهید شد که در واقع لینوکس یک هسته است، نه یک سیستم عامل و به همین دلیل توزیع‌های مختلفی هم دارد

تاریخچه لینوکس

لینوکس یک سیستم عامل رایانه‌ای است که در اوایل دهه ۱۹۹۰ توسط مهندس نرم افزار فنلاندی لینوس توروالدز و بنیاد نرم افزار آزاد (FSF) ایجاد شد. توروالدز در حالی که هنوز دانشجوی دانشگاه هلسینکی بود، شروع به توسعه لینوکس برای ایجاد سیستمی‌ مشابه MINIX، یک سیستم عامل UNIX ایجاد کرد.

توروالدز در سال ۱۹۹۱ نسخه ۰.۰۲ را منتشر کرد. سپس آن را تکمیل نموده و نسخه ۱.۰ کرنل لینوکس، به عنوان هسته اصلی سیستم عامل در سال ۱۹۹۴ منتشر شد. تقریباً در همان زمان، توسعه‌دهنده نرم افزار آمریکایی Richard Stallman و FSF تلاش کردند تا یک سیستم عامل منبع باز (Open Source) مانند یونیکس به نام GNU ایجاد کنند. بر خلاف توروالدز، استالمن و FSF در ابتدا کا را با ایجاد برنامه‌های کمکی برای سیستم عامل شروع کردند. سپس این ابزارها به هسته لینوکس اضافه شدند تا سیستم کاملی به نام GNU / Linux یا به عبارت دقیق‌تر، فقط لینوکس ایجاد شود.

سیستم عامل لینوکس چیست؟

لینوکس در طی سال‌ها با تلاش توسعه‌دهندگان علاقه‌مندان در دهه ۱۹۹۰ رشد کرد. اگرچه لینوکس به اندازه سیستم عامل‌های محبوب مایکروسافت ویندوز و مک اواس کاربرپسند نیست، اما یک سیستم کارآمد و قابل اعتماد است که به ندرت خراب می‌شود.

از طرفی لینوکس یه همراه وب سرور آپاچی (یک وب سرور منبع باز)، بیش از یک سوم کل سرورهای مورد استفاده در اینترنت را تشکیل می‌دهد. حتما شما نیز تاکنون هاست لینوکس داشته‌اید یا نام آن را شنیده‌اید. از آنجا که لینوکس منبع‌باز است و بنابراین کدهای آن برای کاربردهای مختلف قابل تغییر است، لینوکس بر روی سیستم‌های متنوعی مانند تلفن‌های همراه، سرورها، کامپبوترهای خانگی و ابررایانه‌ها و نیز انواع سرورها و هاست‌های مبتنی بر لینوکس نظیر هاست دانلود قابل استفاده است.

توزیع‌های لینوکس

امروزه صدها توزیع لینوکس در دسترس است و هر کدام کاربران یا سیستم‌های خاصی مانند دسک تاپ، سرور، دستگاه‌های تلفن همراه یا دستگاه‌های embedded خاصی را هدف قرار می‌دهند. اکثر توزیع‌ها برای استفاده آماده هستند، در حالی که سایر توزیع‌ها به عنوان packagی از کد منبع بسته‌بندی می‌شوند که کاربر باید هنگام نصب آن‌ها را کامپایل کند.

برخی از توزیع‌ها، مانند لینوکس Fedora و Red Hat Enterprise از Red Hat، openSUSE از SUSE، Ubuntu از Canonical و Oracle لینوکس از Oracle، تجاری هستند، در حالی که سایر موارد مانند Debian و Slackware توسط جامعه لینوکس به طور رایگان توسعه یافته‌اند. برخی از توزیع‌های تجاری، به عنوان مثال از Red Hat و Oracle، هزینه‌های خدماتی مانند پشتیبانی یا توسعه سفارشی را از کاربران می‌گیرند.

در ادامه مشهورترین توزیع‌های لینوکس را شرح داده‌ایم. برای شروع، ابتدا بیایید نگاهی به جدول مقایسه‌ای زیر بیندازیم، که لیست ۱۰ توزیع برتر لینوکس در امسال و سال ۲۰۲۰ را لیست می‌کند:

۱.MX لینوکس

MX  لینوکس به لطف پایداری بالا، محیط دسک تاپ زیبا و کارآمد و همچنین منحنی یادگیری آسان در راس این لیست است. ا‌م‌ایکس لینوکس یک سیستم عامل لینوکس مبتنی بر دسک تاپ میانه وزن است که مبتنی بر دبیان، همراه با پیکربندی ساده، عملکرد عالی می‌باشد. این برنامه برای انواع مختلفی از کاربران و برنامه‌ها ساخته شده است.

علاوه بر این، ا‌م‌ایکس لینوکس اساساً کاربر محور است، تا اطمینان حاصل شود که سیستم به خوبی کار می‌کند و همراه با تعداد مشخصی از نرم‌افزارهای غیررایگان ارائه می‌شود. یک نکته منحصر به فرد در مورد لینوکس ا‌م‌ایکس این است که این سیستم عامل به طور پیش فرض با systemd  (مدیر سیستم و سرویس) همراه است اما به دلیل جنجال‌های مربوط به آن غیرفعال است، در عوض، از systemd-shim استفاده می‌کند که اکثر توابع سیستم‌دی را که برای اجرا لازم هستند، شبیه سازی می‌کند.

۲.Manjaro

بر اساس Arch لینوکس، Manjaro (مانجارو) با بهره‌گیری از مزایا و ویژگی‌هایی که باعث توزیع عالی آرچ می‌شود و در عین حال تجربه نصب و بهره‌برداری عالی را برای کاربران جدید و باتجربه لینوکس فراهم می‌کند.

مانجارو همراه با محیط‌های دسک‌تاپ از پیش نصب شده، برنامه‌های گرافیکی (از جمله مرکز نرم‌افزار) و codecs‌های چندرسانه‌ای برای پخش صدا و فیلم ارائه می‌شود.

۳. لینوکس  Mint

شعار معروف لینوکس  Mint (مینت) یعنی از آزادی ظرافت ایجاد می‌شود (From freedom came elegance)  فقط یک جمله نیست. این توزیع بر اساس اوبونتو، پایدار، قدرتمند، کامل و آسان می‌باشد.

از ویژگی‌های متمایز مینت می‌توان به این نکته اشاره کرد که در هنگام نصب، شما مجاز به انتخاب از بین انواع محیط‌های دسک تاپ هستید و مطمئن باشید که پس از نصب آن، قادر به پخش موسیقی و فایل‌های ویدئویی خود بدون نیاز به هیچ پیکربندی اضافی خواهید بود.

۴. اوبونتو

شاید این توزیع نیازی به معرفی نداشته باشد. Canonical، شرکتی که پشتیبان اوبونتو می‌باشد، تلاش زیادی کرده است تا آن را به یک محبوبیت گسترده تبدیل کند تا جایی که اکنون می‌توانید آن را در تلفن‌های هوشمند، تبلت‌ها، رایانه‌های شخصی، سرورها و سرورهای مجازی ابری پیدا کنید.

همچنین، Ubuntu (ابونتو) مزیت مبتنی بر سیستم عامل دبیان را دارد و یک توزیع بسیار محبوب در میان کاربران جدید است و که شاید دلیل رشد مداوم آن در طول زمان همین باشد. اوبونتو پایگاه سایر توزیع‌های خانواده Canonical مانند کوبونتو و لوبونتو است.

علاوه بر همه اینها، ابونتو شامل ویژگی نصب Image است که به شما اجازه می‌دهد قبل از نصب واقعی ابونتو روی‌هارد دیسک، آن را امتحان کنید. امروزه توزیع‌های زیادی چنین ویژگی‌هایی را ارائه نمی‌دهند.

۵. دبیان

دبیان لینوکس به عنوان یک توزیع گسترده لینوکس، بسیار متعهد به نرم افزار رایگان است (بنابراین همیشه ۱۰۰٪ رایگان باقی خواهد ماند) اما به کاربران این امکان را می‌دهد تا نرم افزارهای غیر رایگان را نیز برای بهره‌برداری بر روی دستگاه‌های خود نصب و استفاده کنند. این برنامه هم در رایانه‌های رومیزی و هم در سرورها مورد استفاده قرار می‌گیرد، همچنین برای اجرای زیرساخت‌های ابری نیز استفاده می‌شود.

همچنین از طرفی دبیان یکی از دو توزیع قدیمی ‌و مشهور لینوکس می‌باشد (دیگری ردهت‌اینترپرایس لینوکس است) که اساس بسیاری از توزیع‌های محبوب لینوکس به ویژه اوبونتو و کالی‌لینوکس است.

کلام آخر

در این مقاله، ما به طور خلاصه توزیع‌های برتر لینوکس در سال ۲۰۲۱ شرح داده‌ایم. اگر کاربر جدیدی هستید و می‌خواهید تصمیم بگیرید کدام مسیر را برای شروع انتخاب کنید، یا اگر یک کاربر باتجربه هستید و می‌خواهید گزینه‌های جدید را جستجو کنید، امیدواریم که این راهنما به شما امکان تصمیم‌گیری آگاهانه را بدهد. در صورت نیاز به هرگونه راهنمایی و مشاوره در این خصوص، با متخصصین مجرب وب‌رمز در ارتباط باشید.