خاطرات فوتبالی با خاویر ساویولا؛ مهاجم ریزنقش بارسلونا و رئال مادرید، از طلای المپیک تا بازگشت به ریورپلاته

طرفداری | خاویر ساویولا (Javier Saviola) زاده ۱۱ دسامبر ۱۹۸۱ در شهر بوینوس آیرس آرژانتین است. او در پست‌های مهاجم دوم، مهاجم نوک و وینگر راست بازی می‌کرد. ساویولا نیز همانند بسیاری از فوتبالیست‌های آمریکای جنوبی با بازی در خیابان‌های محل زندگی خود که شامل شرط‌بندی برای خوردن نوشیدنی‌های مختلف می‌شد، به فوتبال علاقه‌مند شد. پدر خاویر، کارمند بانک و مادرش، خانه‌دار بود. الگوی همیشگی خاویر در فوتبال، آریل اورتگای افسانه‌ای بود و او، تمام حرکات فوتبالیست مورد علاقه‌اش را تقلید می‌کرد. تیم جوانان پارکه چاس، نخستین باشگاهی بود که خاویر در آن عضویت پیدا کرد. پس از پنج دقیقه تست فنی، این بازیکن توانست تا مدیران و کادرفنی باشگاه ریورپلاته را راضی به عقد قرارداد با خودش کند. در نتیجه، ساویولا در سال ۱۹۹۸، پس از مدتی حضور در تیم‌های پایه، راهی تیم اصلی ریورپلاته شد. 

نخستین بازی این بازیکن برای ریورپلاته، دیدار هفته ۱۱ آپرتورای آرژانتین برابر خیمناسیا خوخوی، با گلزنی‌اش همراه بود. او در ادامه فصل، موفق به گلزنی در لیبرتادورس و در دو بازی مرحله گروهی و یک‌چهارم نهایی برابر ولزسارسفیلد شد تا در همان فصل نخست، میخ خود را محکم کوبیده باشد. حاصل نخستین فصل حضور ساویولا در تیم اصلی ریورپلاته، ۳۱ بازی، ۱۱ گل و شش پاس گل بود که با قهرمانی ریور همراه شد. در پایان همین فصل بود که جایزه برترین بازیکن فصل ریور به این بازیکن رسید تا او در ۱۶ سالگی، ره صدساله را پیموده باشد. او در دو فصل بعدی خود نیز درخشان بود و به آمارهای ۴۹ بازی، ۲۵ گل و ۱۱ پاس گل در فصل ۲۰۰۰ و ۴۰ بازی، ۲۴ گل و ۱۱ پاس گل در فصل ۲۰۰۱ رسید. در فصل ۲۰۰۰، ریورپلاته و این بازیکن به دومین قهرمانی مشترک‌شان رسیدند که بخش عمده‌ای از آن با ۱۵ گل ساویولا که او را به برترین گلزن آپرتورای آرژانتین تبدیل کرد، به دست آمد. او با آقای گلی در ۱۸ سالگی، پس از مارادونا، جوان‌ترین آقای گل تاریخ لیگ آرژانتین شده بود. خیلی‌ها اعتقاد داشتند که ساویولا، مارادونای بعدی فوتبال آرژانتین است و همین، مسبب رسیدن پیشنهادات مختلف، پس از حضور این بازیکن در تیم‌های ملی پایه آرژانتین شد.

۳۵.۹ میلیون یورو، مبلغی بود که بارسلونا در سال ۲۰۰۱، برای جذب پدیده نوظهور فوتبال آرژانتین پرداخت کرد تا ورژن پیش‌گویی‌شده مارادونا در قرن بیست و یکم را نیز آبی‌و‌اناری‌پوش کند. نخستین بازی ساویولا برای بارسا، دیدار هفته نخست لالیگا برابر سویا بود. پس از شروع گلزنی با تنه ریف در هفته چهارم، ساویولا دروازه تیم‌های مایورکا، والنسیا، بتیس، سلتاویگو، زاراگوزا (رفت و برگشت)، سوسیداد، لاکرونیا، مالاگا و ویارئال را باز کرد و برابر وایادولید، بیلبائو و آلاوز بریس کرد. او در لیگ قهرمانان اروپا نیز تجاربی مثل بریس برابر گالاتاسارای و گلزنی برابر فنرباحچه و پاناتینایکوس را کسب کرد. ۴۹ بازی، ۲۱ گل و ۱۱ پاس گل در نخستین فصل حضور ساویولا در بارسلونا به ثبت رسید. در فصل ۰۳-۲۰۰۲، لحظات مهمی همچون هت‌تریک برابر بتیس در لالیگا و گلزنی برابر لورکوزن، اینتر و یوونتوس را در لیگ قهرمانان اروپا داشت تا با ۵۱ بازی، ۱۹ گل و ۹ پاس گل، دومین فصل خود در کاتالونیا را به پایان برساند. ساویولا، یک فصل دیگر در بارسلونا حضور داشت و به آمار ۲۶ بازی، ۱۹ گل و ۹ پاس گل رسید. حضور فرانک رایکارد در نیمکت سرمربی‌گری بارسلونا، باعث شد تا ساویولا، مجبور به انتخاب دیگری در فوتبالش شده و با قراردادی قرضی در سال ۲۰۰۴، راهی موناکو شود.  

شروع کار این بازیکن در موناکو نیز همانند ریورپلاته، با گلزنی همراه بود و او، دروازه باشگاه استراسبورگ را در هفته پنجم لیگ برتر فرانسه، باز کرد. ساویولا در لیگ قهرمانان اروپای این فصل نیز به روند گلزنی‌هایش در بازی‌های اروپایی ادامه داد و پس از گلزنی در دو بازی رفت و برگشت برابر المپیاکوس، دروازه لیورپول و لاکرونیا را نیز باز کرد. پس از ۴۲ بازی و ۱۷ گل در موناکو، ساویولا به بارسلونا بازگشت اما تصمیم مدیران این باشگاه، انتقال قرضی این بازیکن به سویا بود. او در سویا نیز عملکرد قابل قبولی را از خود ارائه داد و در راه قهرمانی این باشگاه در جام یوفا، سه گل در دو بازی مرحله گروهی و یک‌چهارم نهایی برابر زنیت سن پترزبورگ، بریس برابر ویتوریا گیمارش و گلزنی برابر بشیکتاش را تجربه کرد؛ ساویولا در دیدار فینال جام یوفا برابر میدلزبورو، ۴۵ دقیقه بازی کرد. در لالیگا نیز گل‌های مهمی در کارنامه ساویولا ثبت شد که مهم‌ترین آن، بریس در هفته پایانی برابر رئال مادرید بود. مصدومیت اتوئو، عاملی بود تا رایکارد بالاخره فرصت ادامه همکاری را برای ساویولا در فصل ۰۷-۲۰۰۶ فراهم کند. بهترین عملکرد فصل ساویولا در بازی‌های کوپادل‌ری رقم خورد؛ جایی که این بازیکن پس از بریس برابر بادالونا، در دو بازی رفت و برگشت برابر آلاوز در یک‌هشتم نهایی، پنج گل زد. ۲۶ بازی، ۱۲ گل و سه پاس گل در این فصل ساویولا به ثبت رسید. 

پس از ممانعت بارسلونا از تمدید قرارداد ساویولا، این بازیکن که از بی‌توجهی این باشگاه به توانایی‌هایش گلایه داشت، یاغی شد و با قراردادی، راهی بزرگترین رقیب بارسلونا یعنی رئال مادرید شد. معارفه این بازیکن در حضور ۳۰۰۰ نفر از طرفداران رئال صورت گرفت. نخستین بازی این بازیکن برای مادریدی‌ها، دربی این شهر برابر اتلتیکو مادرید در هفته نخست لالیگا بود. با وجود گلزنی در هفته‌های سوم و چهارم لالیگا برابر آلمریا و وایادولید، ساویولا از هفته ششم، نیمکت‌نشین شد و تا هفته ۳۴ برابر بیلبائو، پایش به گلزنی باز نشد. او این فصل را با آمار ۱۷ بازی و سه گل به پایان رساند و قهرمانی لالیگا را با حضور در بازی‌های کمی، تجربه کرد. در فصل بعدی نیز اوضاع برای این بازیکن تغییر محسوسی نداشت و او با دو گل برابر ختافه در لالیگا و رئال یونیون در کوپادل‌ری، با آمار ۱۴ بازی، دو گل و دو پاس گل، فصل را به اتمام رساند. انتقال پنج میلیون یورویی به بنفیکا، راه‌حل مناسبی برای این بازیکن بود زیرا او در فصل نخست حضورش در پرتغال، عملکرد بسیار موفقی را ارائه داد و با آمار ۴۴ بازی، ۱۹ گل و ۱۱ پاس گل که شامل گل مهمی همچون تک‌گل پیروزی‌بخش دربی هفته ۱۴ برابر پورتو می‌شد، فصل ۱۰-۲۰۰۹ را به پایان رساند. گل چیپ به آکادمیکا کویمبرا، دیگر گل مهم ساویولا در این فصل بود. او دو فصل دیگر در بنفیکا حضور داشت و آمارهای ۴۷ بازی، ۱۴ گل و ۱۵ پاس گل در فصل ۱۱-۲۰۱۰ و ۳۳ بازی، شش گل و هفت پاس گل در فصل ۱۲-۲۰۱۱ را به ثبت رساند. زوج ساویولا با اسکار کاردوزو، خط حمله بنفیکا را در این فصول، بسیار خطرناک کرده بود. 

این بازیکن در سال ۲۰۱۲، پروژه جاه‌طلبانه باشگاه مالاگا را پذیرفت و همانند تعدادی از ستاره‌های آن زمان فوتبال اروپا، راهی این باشگاه شد. ساویولا که در آخرین لحظات پنجره نقل و انتقالات تابستانی با این باشگاه قرارداد بسته بود، در لیگ قهرمانان اروپا برابر زنیت سن پترزبورگ گلزنی کرد و در لالیگا، دروازه لوانته، بتیس، سوسیداد، والنسیا، گرانادا، مایورکا، بیلبائو و لاکرونیا را باز کرد. حاصل نهایی این فصل خاویر، ۳۰ بازی، ۹ گل و چهار پاس گل بود. او در سال ۲۰۱۳ راهی المپیاکوس یونان شد و با پیراهن این باشگاه، بار دیگر در لیگ قهرمانان اروپا، با بریس برابر اندرلخت، نامش را در فهرست گلزنان این تورنمنت حفظ کرد. ۳۴ بازی، ۱۶ گل و چهار پاس گل در یک فصل همکاری این بازیکن با یونانی‌ها به دست آمد. شش ماه حضور در هلاس ورونای ایتالیا با آمار ۱۶ بازی، دو گل و دو پاس گل و بازگشت به ریورپلاته با آمار ۱۶ بازی و سه پاس گل، از تجربیات بعدی ساویولا در فوتبالش بود. او در سال ۲۰۱۶، تصمیم گرفت تا از دنیای فوتبال خداحافظی کند. ساویولا، مهاجمی ریزنقش، سریع، چابک، پرکار و چندپسته بود که هم‌زمان با گلزنی، در نقش بازی‌سازی نیز موفق ظاهر می‌شد. او به دلیل ظاهر و سرعتش، لقب «اِل کونخو» یا «خرگوش» را از طرفداران فوتبال دریافت کرده بود. 

نخستین تجربه ملی ساویولا در جام جهانی جوانان با تیم ملی زیر ۲۰ سال آرژانتین رقم خورد. پس از هت‌تریک برابر مصر و بریس برابر جاماییکا در مرحله گروهی، این بازیکن به درخشش خود در این تورنمنت ادامه داد و توانست تا با هت‌تریک برابر فرانسه در مرحله یک‌چهارم نهایی، بریس برابر پاراگوئه در نیمه نهایی و گلزنی برابر غنا در فینال، نقش مهمی در قهرمانی کشورش داشته باشد. ۱۱ گل این بازیکن، او را به آقای گل این تورنمنت، تبدیل کرد. پس از قهرمانی جوانان جهان بود که ساویولا به ستاره‌ای سرشناس در فوتبال اروپا تبدیل شد. او سپس در المپیک ۲۰۰۴ آتن حضور یافت و در سه بازی این تورنمنت که با طلای کشورش به پایان رسید، گلزنی برابر تونس را تجربه کرد. نخستین بازی ملی ساویولا برای تیم ملی بزرگسالان آرژانتین در سال ۲۰۰۰ برابر پاراگوئه بود. او در سال ۲۰۰۳، نخستین گل ملی خود را برای تیم ملی لیبی به ثمر رساند. کوپا آمریکای ۲۰۰۴ با هت‌تریک ساویولا برابر اکوادور و حضورش در سه بازی تورنمنت همراه بود. او در جام کنفدراسیون‌های ۲۰۰۵، موفق به حضور در سه بازی شد و برابر تونس، گلزنی کرد. تجربه بازی در جام جهانی، در دوره ۲۰۰۶ این تورنمنت برای این بازیکن به دست آمد؛ او در بازی نخست برابر ساحل عاج، گل پیروزی‌بخش آرژانتین را به ثمر رساند و سپس در دو دیدار دیگر این جام بازی کرد. آخرین بازی ملی او در سال ۲۰۰۷، برابر تیم ملی شیلی تجربه شد تا ساویولا با ۴۰ بازی، ۱۱ گل و پنج پاس گل، ماجراجویی خود را به پایان برساند. 

از سری هایلایت‌های نقل و انتقالاتی

• اولیور نوویل؛ از نجات هانزاروستوک و کاشته ناموفق فینال جام جهانی ۲۰۰۲ تا درخشش در لورکوزن
• ژولیو سزار داسیلوا، نخستین برزیلی دورتموند؛ از قرارداد با یوونتوس تا پنالتی تراژیک جام جهانی ۱۹۸۶
• هنریکه کاتانیا، خرید گران و ارزشمند سلتاویگو؛ از شادی گل مرغان دریایی تا تغییر ملیت
• آرشیو