خوب و بد شطرنج از زبان مهرداد پهلوان زاده

فدراسیون شطرنج در ماههای اخیر به دلیل بدهی سنگین به فیده با حاشیه های زیادی روبرو بوده است. مهرداد پهلوان زاده که تلاش زیادی برای کسب میزبانی مسابقات جهانی زنان در ابتدای سال ۲۰۱۷ کرده بود، به خاطر بدقولی اسپانسر زیر تیغ انتقادات رفت. وزارت ورزش هم فدراسیون را مقصر دانست و در نهایت این بدهی چند روز قبل از بازی های داخل سالن آسیا باعث تعلیق چند روزه شطرنج ایران شد. البته با تدابیری که رییس فدراسیون شطرنج اندیشید، این مشکل خیلی زود رفع شد و حالا این فدراسیون به راه خود ادامه می دهد.

رییس فدراسیون با وجود تجربه تلخ از میزبانی قبلی همچنان معتقد است که باید ماهانه حداقل ۶ مسابقه بین المللی در ایران برگزار شود. او برنامه های زیادی برای پیشرفت و رشد شطرنج در ایران دارد.

در ادامه مشروح صحبت های مهرداد پهلوان زاده در گفت و گو با “ورزش سه” را که در دفتر رییس فدراسیون انجام شده می خوانید.

۱۵ پله در رنکینگ جهانی صعود کردیم

مهرداد پهلوان زاده – فدراسیون جهانی شطرنج ابتدای هر ماه میلادی رنکینگ جهانی را اعلام می کند. در بخش تیمی ما ابتدای سال ۲۰۱۶ رده چهل و ششم جهان بودیم و الان سی و یکم هستیم. در فاصله تقریبا ۲۲ ماهه افزایش رده خیلی خوبی داشتیم. به نظر می رسد افزایش تعداد تیم های حاضر در لیگ شطرنج و همچنین برگزاری مسابقات متعدد بین المللی در داخل ایران باعث شده تا شطرنج بازان انگیزه بیشتری داشته باشند و رشد بیشتری کنند. ما در همین مدت ۲ سال ۴ استاد بزرگ معرفی کردیم، در حالی که در ۱۵ سال قبل از آن فقط ۱‍۰ استاد بزرگ معرفی شده بودند. ۳، ۴ بازیکن دیگر مثل محمدامین طباطبایی و آرین غلامی هم نزدیک به رسیدن به درجه استادبزرگی هستند.

امکانات بیش از حد هم دردسرساز است!

مهرداد پهلوان زاده – من معتقدم برای قرار گرفتن ملی پوشان در مسیر پیشرفت باید امکانات لازم فراهم شود، نه کمتر و نه بیشتر. در واقع ممکن است از آن طرف بام بیفتیم! در برخی از رشته ها می بینیم که برخی از بازیکنان به خاطر توجه بیش از حد مسیر درستی را انتخاب نمی کنند. در واقع آنقدر پول می گیرند که وقت بیشتری می خواهند تا آن پول را خرج کنند!

باید جزو ۱۰ کشور برتر دنیا باشیم

مهرداد پهلوان زاده – در بازی های داخل سالن آسیا بانوان شطرنج ایران برای اولین بار مدال طلا به دست آوردند. چند سالی بود که در ریتینگ جهانی ما در رده ششم یا هفتم بودیم؛ اما مدتی است که جایگاهمان را در رده سوم تثبیت کردیم. البته فاصله ما با تیم های اول و دوم که چین و هند هستند، زیاد است. ما تلاش می کنیم که به آنها هم برسیم و برای این کار باید جزو ۱۰ کشور اول دنیا باشیم. نفرات اول ما در سطح تیم ملی به جز احسان قائم مقامی همه سن پایینی دارند. وقتی یک بازیکن ۱۶ ساله است، یعنی فرصت زیادی برای پیشرفت دارد. شاید اوج پختگی یک شطرنج باز ۴۰ سالگی باشد؛ اما اصل پیشرفت تا سن ۲۰ سالگی است. ما بازیکنان خوبی داریم و می توانیم امیدوار باشیم که آنها به زودی به جمع ۱۰ نفر برتر جهان برسند.

از جاذبه های توریستی استفاده می کنیم

مهرداد پهلوان زاده – در همه استان ها مسابقات مختلفی برگزار می شود و فعال هستیم. شاید در طول ماه نزدیک به ۱۰۰ مسابقه در سطح کشور برگزار می شود که اکثر آنها داخلی است و گاهی بعد بین المللی هم پیدا می کند. ما برای میزبانی های بین المللی از ظرفیت های استان ها استفاده می کنیم. از نظر جاذبه گردشگری شرایط در شهرهای مختلف مهیا است. مثلا ۲ ماه قبل مسابقه ای در خمین برگزار کردیم که نمایندگان خارجی هم از این میزبانی استقبال کردند. محل مسابقه نزدیک به بیت امام(ره) بود که به شکل یک موزه در آمده و شرکت کنندگان از آن محل هم بازدید می کردند و برایشان جالب بود. شاید در تهران همه برای برگزاری مسابقات بین المللی سیراب شده باشند؛ اما در شهرستان ها علاقه زیادی برای میزبانی از مسابقات بین المللی وجود دارد. در همدان، زنجان و شهرهای دیگر هم چنین فضایی فراهم است. در واقع ما در بخش توریسم نیز فعالیت می کنیم تا مسابقات طولانی شطرنج برای شرکت کنندگان جذابیت داشته باشد.

اسپانسرها هم دولتی هستند

مهرداد پهلوان زاده – در ماجرای بدهی ما به فدراسیون جهانی که تعلیق یکی، ۲ روزه را هم به همراه داشت، گفتیم که مشکل از اسپانسر بود چون به وعده هایشان عمل نکردند. البته مشکل اصلی جای دیگری است چون اقتصاد ما دولتی است و همین موضوع تمام فدراسیون ها را از نظر اسپانسرینگ دچار مشکل کرده است. اینکه ما بخواهیم اسپانسر را از دولت جدا بدانیم، اشتباه است. باید روالی وجود داشته باشد که اگر قرار است کاری انجام شود، خود دولت تصمیم بگیرد.

برگزاری جام جهانی در ایران نشدنی بود

مهرداد پهلوان زاده – مسابقه ای هم که ما برگزار کردیم، یک کار تقریبا نشدنی بود. اگر مثلا در فوتبال یک نفر بگوید که ایران می خواهد میزبان جام جهانی شود یا در تمام رشته ها می خواهیم از بازی های آسیایی و المپیک میزبانی کنیم، شاید هیچ کس باور نکند. خیلی موارد لازم است که شما بخواهید یک مسابقه قهرمانی جهان برگزار کنید. اینکه یک فدراسیون کوچک متولی چنین مسابقات بزرگی باشد، به مشکلات زیادی برمی خورد.

حضور بانوان حساسیت ایجاد کرد

مهرداد پهلوان زاده – اینکه مسابقات در بخش بانوان برگزار می شد، حساسیت بیشتری ایجاد کرده بود. سال قبل از آن هم که گرندپری بانوان را در تهران برگزار کردیم، یک موضوع کوچک تبدیل به یک حاشیه بزرگ شد. ماجرا از این قرار بود ۲ نفر از نفراتی که قرار بود در این مسابقات شرکت کنند، چند روز زودتر بدون اطلاع ما آمده بودند و در هتل مستقر شده بودند. همان شب این ۲ شطرنج باز سوئدی و روسی به پیاده روی رفته بودند که یک موتور با سرعت به آنها نزدیک می شود و همین موضوع موجب ترس شرکت کنندگان شده بود. آنها همین موضوع کوچک را روی فیس بوک خود منتشر کرده بودند که بعد از گذشت چند روز از مسابقات مورد توجه رسانه های خارجی قرار گرفت. اصلا بحث مزاحمتی در کار نبود و بی جهت یک مساله کوچک را به خاطر جوسازی علیه ایران بزرگ کرده بودند.

فقط دردسرهای اعزام ها برای فدراسیون است

مهرداد پهلوان زاده – طبق روالی که در نظر گرفتیم، مسابقات رسمی از نظر فدراسیون مسابقات قهرمانی است. به عنوان مثال در بخش داخلی مسابقات قهرمانی کشور، برای ما رسمی محسوب می شود وگرنه مسابقات آزاد در هر ماه شاید تعدادشان در سطح کشور بیش از ۱۰۰ رقابت باشد. در بخش بین المللی هم ما تیم ملی را به مسابقات آزاد اعزام نمی کنیم و نسبت به اعزام سایر افراد هم که به صورت شخصی در مسابقات حاضر می شوند، مسئولیتی نداریم. نمی توانیم بگوییم که هیچ بازیکنی از ایران حق ندارد در مسابقات آزاد شرکت کند. مگر چند نفر می توانیم در تیم ملی داشته باشیم؟ اگر مقابل بقیه بایستیم، آنها از کشور خارج می شوند و برای کشور دیگری مسابقه می دهند. برای اینکه پیشرفت در شطرنج کشور انجام شود، باید نفرات به صورت آزاد به مسابقات بین المللی بروند. شطرنج بازان باید فعال باشند و حتی قائم مقامی که الان خیلی فعال نیست، سالانه ۱۵۰ روز مسابقه می دهد. به هر حال شاید خیلی از نفراتی که به مسابقات بین المللی می روند، اصلا خبر حضورشان رسانه ای نشود؛ اما دردسرهای احتمالی گردن فدراسیون می افتد. با این حال من معتقدم به هر شکلی اسم شطرنج مطرح شود، برای ما جذب مخاطب می کند.

بعد از آلمان و روسیه سوم هستیم

مهرداد پهلوان زاده – شاید بتوانم بگویم هر ماه ۱۰۰ هزار مسابقه شطرنج در سطح جهان برگزار می شود. ایران از نظر برگزاری مسابقه در رده سوم بعد از آلمان و روسیه قرار دارد. این موضوع نشان می دهد که آینده شطرنج ما روشن است چون علاقه مندان زیادی حضور دارند که در سرتاسر ایران مسابقه می دهند.