با قاطعیت میگویم بعضی قراردادهای گرانقیمت، فساد داشتهاند !
صادق درودگر : فیفا نظام باشگاهی ما را از نظر اخلاقی صالح نمیداند
رئیس سابق کمیته فوتسال فدراسیون فوتبال گفت: الان میبینیم بازیکنانی که نه ملیپوش هستند، نه کیفیتی دارند و نه اصلاً بازی میکنند با قراردادی معادل ۶۰۰ هزاردلار به یک تیم ملحق میشوند!
صادق درودگر ، مدیرعامل پیشین باشگاههای ملوان و نساجی و رئیس سابق کمیته فوتسال فدراسیون فوتبال در گفتوگوی تفصیلی با میزان، در مورد نظام جذب بازیکن خارجی در فوتبال باشگاهی حرفهای جالبی زد که در ادامه میخوانید:
* اوضاع مدیریتی باشگاههای ما مخصوصاً در حوزه اقتصاد فوتبال را حتما دنبال میکنید. قراردادهای کلان، بازیکنان بیکیفیت، خریدهای بیثمر، پروندههای پیاپی در فیفا و … این روند را چگونه ارزیابی میکنید؟ به عنوان مثال استقلال توسط فیفا از فعالیت در نقلوانتقالات محروم شده است. بعد از یک دهه شکایتهای تکراری و سریالی از باشگاههای ایرانی، سابقه نداشت یک باشگاه ایرانی از پنجره نقل و انتقالات محروم شود. در این باره چه صحبتی دارید؟
صادق درودگر – خیلی نکتهها در این سؤال هست که در هیاهوی به وجود آمده در حال فراموش شدن است. متأسفانه در ایران رسم شده که مدیران باشگاهها در ابتدای فصل، بدون داشتن بودجه مشخص و بدون داشتن پول نقد وارد فصل نقل و انقالات میشوند و بدون اینکه از خودشان بپرسند چه ضمانتی برای پرداخت پول وجود دارد، باشگاه را متعهد میکنند. در حقیقت این تصور در مدیران ما جا افتاده که بدهیها سهم مدیر بعدی است و این یکی از بزرگترین ضررهایی است که در حوزه مدیریت ورزش در حال تجربه کردنش هستیم.
نکته دیگری که باید حتماً در موردش حرف بزنیم ارقام نجومی و به شدت سؤال برانگیز است که باید حتما توسط نهادهای نظارتی مورد توجه قرار بگیرد. در لیگی که درآمدزا نیست، چطور با یک بازیکن خارجی ۶۰۰ هزار دلار قرارداد میبندیم؟ چه سودی دارد؟ چه دلیلی دارد؟ چه اثری دارد؟ مگر اقتصاد فوتبال ما در لیگی با این مشخصات که میبینیم، چقدر بنیه دارد؟ این فقط شامل بازیکن خارجی نمیشود. بازیکنان میلیاردی هم همینطور. کلاً در چنین لیگی با این اقتصاد ناکارآمد و در کشوری با این اوضاع اقتصادی پس از تحریم، قراردادهایی از این دست هیچ توجیهی ندارند.
* چرا باشگاهی که درآمدی ندارد باید بالاتر از سقف بودجه خود هزینه کند و بدهی برجای بگذارد؟
صادق درودگر – خیلی مباحث را باید در نظر بگیریم. رعایت قیمت منصفانه مهمترین اصل سلامت اقتصادی فوتبال است. اگر قراردادها منصفانه نباشند باشگاه و بیتالمال متضرر میشوند. من مثالی میزنم از مدیریت خودم. ما سرگئی پاشنکو را برای ملوان آوردیم و قراردادش را بستیم. مشخصات پاشنکو چه بود؟ دروازهبان فیکس تیم ملی مولداوی. قیمتش چقدر بود؟ صد هزار دلار! مشخص است کسی در این قرارداد دنبال سود شخصی نبوده است. من بازیکن ملیپوش اروپایی را با صد هزار دلار آوردم و واقعاً هم خوب بود. هم مربیان راضی بودند و هم مردم دوستش داشتند. الان میبینیم بازیکنانی که نه ملیپوش هستند، نه کیفیتی دارند و نه اصلاً بازی میکنند با قراردادی معادل ۶۰۰ هزار دلار به یک تیم ملحق میشوند! و حتی بیشتر. برای نیمفصل نیمکت نشینی باید به اینها نیم میلیون دلار بدهیم که بروند خانهشان! چرا؟ این قرارداد مشکوک نیست؟ شبههبرانگیز نیست؟ من تأکید میکنم که قراردادهایی از این دست را حتماً باید توسط نهادهای نظارتی بررسی کنیم. باید این کار را انجام دهیم تا مشخص شود روی چه حسابی این قراردادها بسته می شود.
* در مورد شیوه قرارداد بستن با بازیکنان هم انگار مدیران ما راهکار مشخصی ندارند. این همه بازیکن و مربی خارجی میآیند و قراردادشان سرشار از بندهای مختلف است. این بندها چه هستند که همیشه باشگاههای ما در فیفا مقصر شناخته میشوند؟
صادق درودگر – من یک نکته را میگویم و حالا اینکه فدراسیون تکذیب بکند یا باشگاهها بپذیرند یا نپذیرند برایم خیلی مهم نیست. برداشت شخصی من این است که نظام باشگاهداری ما از قبل از ورود پرونده به سیستم شکایت، در فیفا بازنده به حساب میآید. صریح تر بگویم از نظر فیفا، باشگاه ایرانی مقصر است مگر اینکه خلافش ثابت شود که معمولاً نمیشود یعنی تا امروز ۱۰ به یک، شکایتهایی که از ایران به فیفا رفته به ضرر ما بوده است. دلیلش هم نه مسائل سیاسی است و نه بحثهای مربوط به تحریم یا موارد دیگر. آنقدر بد قرارداد میبندیم که اصلاً راهی برای بردن وجود ندارد. با ما لج میکنند، وقتی این همه قراردادهای نافرم و غیر حرفهای را میبینند. ما خودمان را در فیفا اینگونه جا انداختهایم که فقط قرارداد میبندیم ولی پولی به بازیکن نمیدهیم. واقعاً از نظر اخلاقی هم سیستم باشگاهداری ما را صالح نمیدانند. من یک مثال دیگر از تیم خودم میزنم. ملوان با یک بازیکن امید به نام «زوران» قرارداد دو سالهای بسته بود به مبلغ ۳۰۰ هزار دلار. سال اول ۱۳۵ و سال دوم ۱۷۰هزار دلار! با یک بازیکن امید اینگونه قرارداد بسته بودند، در حالی که من با پاشنکو، ملیپوش بزرگسال بستم صد هزار دلار! این مبلغ منصفانه نبود و بازیکن هم آنقدر کارایی نداشت. معمولاً اینگونه است که باشگاه مطالعه نکرده با بازیکنی قرارداد میبندد و بعد که میفهمد مغبون شده، پول بازیکن را نمیدهد. بازیکن هم میرود فیفا برای شکایت! به همین راحتی محکومیم.
این وسط فساد هم هست و با قاطعیت میگویم که بعضی از این قراردادهای گرانقیمت، فساد داشتهاند. یک بازیکن ضعیف میآید و چند صد هزار دلار قرارداد میبندد و بعد هم بازی هم نمیکند و با شکایت، پولش را میگیرد! به همین راحتی! یک فساد دیگر هم داریم که مربوط به طرف مقابل است یعنی دلال و بازیکن. بازیکنهای خارجی هستند که فقط برای این میآیند که بازی نکنند و بداخلاقی داشته باشند و ردشان کنیم و بروند شکایت کنند. یعنی طرف میآید و یک قراردادی میبندد، بعد بنا میکند به ناسازگاری، به نیامدن، به اعتراض، به پول نگرفتن، به خراب کردن جو تیم و به نابود کردن همه چیز. کار به جایی میرسد که باشگاه تصمیم میگیرد طرف را رد کند. او هم میرود به فیفا شکایت میکند. این هم بخشی از تجارت کثیف بازیکن در نقل و انتقالات است؛ چه داخلی و چه خارجی!
* راهکاری هم برای برای برطرف کردن این معضل وجود دارد؟
صادق درودگر – بله. باشگاههای ما باید نماینده به فدراسیون معرفی کنند و قرارداد بستن را یاد بگیرند. مدیران ما عمدتاً زبان انگلیسی نمیدانند و اصلاً متوجه نیستند که زیر چه برگهای را امضا میکنند. ما باید یک مشاور خارجی بیاوریم برای فدراسیون فوتبال و تمام قراردادهای خارجی را بسپاریم به دست او. باید از یک مشاور خارجی استفاده کنیم و حتی اجازه بدهیم قراردادها را او ببندد. حتی اگر نمیخواهیم از یک مشاور خارجی استفاده کنیم، ایرادی ندارد، از یک متخصص بهره بگیریم. واقعاً در سال برای بیاطلاعی مدیران باشگاهیمان از قوانین، خیلی هزینه میکنیم.
* یعنی قوانین خوبی نداریم؟
صادق درودگر – اگر هم داریم، رعایت نمیکنیم. مگر قانون نیست که بازیکن خارجی باید ملیپوش باشد؟ این همه بازیکن خارجی که در ایران هستند چندتایشان ملی هستند؟ در «فیفا دی» چند بازیکن خارجی از ایران عازم کشورهای خودشان میشوند؟ تعدادشان خیلی زیاد نیست. این هم غلط است و هم غیرقانونی. تازه فقط این نیست. آدمهایی که برای مذاکره میروند هم کارشان را بلد نیستند. یادم میآید بازیکنی بود از برزیل که ۵ بازی ملی داشت. با دلار هزار تومان این بازیکن را یک میلیون و ۳۰۰ هزار دلار به ایران قیمت داده بودند و یک باشگاهی داشت قرارداد میبست. من آمدم وسط و قرارداد را تا ۳۰۰ هزار دلار آوردم پایین! یک میلیون دلار صرفهجویی! باورتان نمیشود اما مدیر برنامههای بازیکن، خودش معامله را فسخ کرد! وقتی پرسیدم چرا؟ به من گفت که تجارتش اینگونه از هم میپاشد. گفت وقتی همه بدانند که میشود یک بازیکن برزیلی با ۵ بازی ملی را با ۳۰۰ هزار دلار به ایران آورد دیگر چگونه میتواند بازیکنهای آفریقایی و اروپای شرقی را با مبالغ کلان به بقیه باشگاهها بفروشد؟ دیگر کسی راضی نمیشود به قیمت بالا بازیکن بخرد.
* و حرف پایانی…
صادق درودگر – اول اینکه مدیران باشگاههای ما نه بلدند چطوری بازیکن خارجی انتخاب کنند و نه بلدند چطوری با بازیکن مذاکره داشته باشند. قیمت بازیکن در بازار را نمیدانند و بلد نیستند چانه بزنند. از همه مهمتر در بخشی از این قراردادها، فساد جاری است، یعنی آدمهایی داخل باشگاه حضور دارند که قیمت را برای منافع شخصی خود بالا میبرند. از همه اینها مهمتر اینکه باشگاههای ما حتی بلد نیستند یک قرارداد ببندند که فردا روزی، کارشان به فیفا کشیده نشود. مسئولیت نداشتن مدیران در مورد بدهکاریهایی که بر جای میگذارند هم مزید بر علت است. اگر مدیر، خودش ناچار به پرداخت جریمهها باشد خیلی از این مشکلات ایجاد نمیشود.